Zo kan blockchain logistiek en productieketens verbeteren

Productieketens: eindelijk transparantie en verantwoording?

De wereldhandel is gebaseerd op een geschatte productieketen-sector van € 16 triljoen. Goederen worden geproduceerd en gedistribueerd via een uitgebreid netwerk van producenten, detailhandelaren, distributeurs, transporteurs en leveranciers in een complexe reeks processen voor het beheer van contracten, betalingen, etikettering, verzegeling, logistiek, anti-namaak en fraudebestrijding.

De schaal en complexiteit van de betrokken systemen leidt tot hoge transactiekosten, veelvuldige wanverhoudingen en fouten in handmatig papierwerk, evenals verliezen door degradatie en diefstal onderweg. Andere problemen zijn onder meer misbruik of onveilige arbeidsomstandigheden; milieuschade, illegale winning en productieprocessen; vervalsing en namaak en gezondheidsrisico's door slecht management van het productieproces. Dergelijke problemen komen vaak naar voren in spraakmakende incidenten, bijvoorbeeld met de toeleveringsketens van voedsel, kleding en diamanten. Sommigen suggereren dat normen en certificering hebben geleid tot een betere keuzedifferentiatie en bewustmaking van de consument, maar de feitelijke processen blijven kostbaar en onbetrouwbaar, vooral in regio's met veel corruptie.

Volledige 'chains of custody', die de oorsprong van elk product of materiaal bewijzen, zijn nog steeds versnipperd over organisaties en kwetsbaar voor fraude en fouten, zelfs tussen gecertificeerde bedrijven. Er is een groeiende roep om veiligere, meer betrouwbare en transparante productieketens van goederen en diensten. De vraag is of blockchain-technologie de huidige productieketens en logistieke sector echt kan verbeteren op het gebied van operationele inefficiënties, fraude en misschien zelfs enkele 'grote uitdagingen' zoals onethische arbeidsomstandigheden en aantasting van het milieu.

Hoe productieketens kunnen worden beheerd met blockchain

Op blockchain gebaseerde applicaties kunnen de toeleveringsketens verbeteren door infrastructuur te bieden voor het registreren, certificeren en traceren van goederen tegen lage kosten die worden overgedragen tussen vaak verre partijen, die verbonden zijn via een productieketen, maar elkaar niet noodzakelijk vertrouwen. Alle goederen worden uniek geïdentificeerd via 'tokens' en kunnen vervolgens worden overgedragen via de blockchain, waarbij elke transactie wordt geverifieerd en een tijdstempel krijgt in een gecodeerd maar transparant proces. Dit geeft de relevante partijen toegang, of ze nu leveranciers, verkopers, transporteurs of kopers zijn. De voorwaarden van elke transactie blijven onherroepelijk en onveranderbaar, open voor inspectie voor iedereen, of voor erkende auditors. Ook slimme contracten kunnen worden ingezet om betalingen en andere procedures automatisch uit te voeren.

Potentiële effecten en ontwikkelingen

Verschillende bedrijven, ontwikkelaars en functionarissen testen blockchain al voor registratie in hun productieketens. Everledger bijvoorbeeld stelt bedrijven en kopers in staat om de herkomst van diamanten van mijnen tot juweliers te volgen en om verzekerings- of documentatiefraude te bestrijden. Voor elke diamant meet Everledger 40 attributen, zoals de ‘cut’ en helderheid, het aantal graden van de paviljoenzijde en plaats van herkomst. Ze genereren een serienummer voor elke diamant, microscopisch ingeschreven, en vervolgens voegen ze deze digitale ID toe aan de blockchain van Everledger (momenteel 280 000 diamanten). Dit maakt het mogelijk om een volledige eigendomsgeschiedenis op te stellen en bij te houden, die kan helpen om fraude tegen te gaan en politie- en verzekeringsonderzoekers die gestolen edelstenen volgen, te ondersteunen. Het stelt consumenten ook in staat weloverwogen aankoopbeslissingen te nemen, bijvoorbeeld om hun zoektocht naar diamanten te beperken tot een 'schone' geschiedenis die vrij is van fraude, diefstal, dwangarbeid en de tussenkomst van dubieuze verkopers die in verband worden gebracht met geweld, drugs of wapenhandel.

In Londen gevestigde sociale onderneming Provenance heeft een realtime gegevensplatform ontwikkeld dat de oorsprong van een acquisitie verzamelt en verifieert door het een token of 'digitaal paspoort' toe te wijzen dat kan worden gevolgd in de gehele toeleveringsketen totdat deze zijn bestemming bereikt. Dit kan nuttig zijn bij het tegengaan van fraude bij de verkoop van goederen met beschermde oorsprongsbenamingen, zoals producten die vaak worden toegekend aan regionale specialiteiten, zoals wijn en kaas. SmartLog installeert slimme contracten in verzendcontainers om hun locatie en omgeving te volgen voor ‘resourceplanning’.

Risico’s met betalingen

Blockchain wordt ook gebruikt om het risico bij betalingen te minimaliseren, waarbij bedrijven zoals Skuchain en Fluent blockchain-gebaseerde ondersteuning bieden voor financiering en betalingen in de toeleveringsketen. Een ander project is het ontwikkelen van een systeem om de handmatige verwerking van documentatie te stroomlijnen, waarbij gebruik wordt gemaakt van een private blockchain om informatie te delen tussen exporteurs, importeurs en hun banken. Wal-Mart, 's werelds grootste retailer, test Blockchain voor voedselveiligheid. Er wordt verwacht dat een op Blockchain gebaseerde accurate en bijgewerkte record kan helpen om het product, de verzending en de leverancier te identificeren, bijvoorbeeld wanneer er een uitbraak plaatsvindt, en zo de details te krijgen over hoe en waar voedsel is verbouwd en wie het heeft geïnspecteerd. Een nauwkeurige registratie kan hun toeleveringsketen ook efficiënter maken als het gaat om het sneller leveren van voedsel aan winkels en het verminderen van bederf en verspilling.

Op blockchain-gebaseerde systemen kunnen de efficiëntie van inkoop-, logistieke en betalingsprocessen verbeteren, handmatige verwerking van import- / exportdocumentatie verminderen, conformiteit en levering van goederen waarborgen en verliezen voorkomen, waardoor over het algemeen de kosten worden verlaagd, de veiligheid en beveiliging wordt verbeterd en fraude geminimaliseerd. Ze kunnen ook de middelen bieden om de authenticiteit, oorsprong en ethische normen van goederen en diensten te verifiëren.

Voorzichtigheid geboden

Een transparante en traceerbare eigendomsgeschiedenis zou elke historische fraude, diefstal, gebruik van dwangarbeid, verbanden met geweld, drugs of wapenhandel of andere dubieuze praktijken aan het licht brengen, de capaciteit verbeteren om de wet te handhaven en een meer verantwoorde consumptie mogelijk maken. Er zijn echter redenen om voorzichtig te zijn. Vertrouwen tussen deelnemers hangt af van het vertrouwen in blockchain-technologie, maar dit is niet volledig vrij van kwetsbaarheden, inclusief toevallige en kwaadwillende aanvallen. Automatisering kan niet garanderen dat bugs, belangenconflicten of corruptie verdwijnen in complexe wereldwijde productieketens.

Blockchain biedt pseudo-anonimiteit; met andere woorden, alle transacties zijn transparant, maar ze zijn niet expliciet verbonden met echte individuen of organisaties, waardoor de identiteit van partijen in de toeleveringsketen wordt beschermd zonder de integriteit van de ‘record’ in gevaar te brengen. Het controleren van attributen van goederen kan worden losgekoppeld van de volledige identiteit van de gebruikers, waarbij gevoelige gedetailleerde persoonlijke gegevens, die verder gaan dan wat vereist is voor de goede orde, worden verborgen. Deze anonimiteit is echter niet absoluut, en met voldoende inspanning zou het mogelijk zijn om transacties aan bepaalde partijen te koppelen. Hoewel dit in het algemeen als een verbetering van het huidige systeem wordt beschouwd, kunnen er implicaties zijn voor de privacy. Zodra de goederen bij de consument zijn aangekomen, moet gedetailleerde tracking worden beëindigd of ten minste voldoen aan privacy- en gegevensbeschermingsnormen.

Anticiperende beleidsvorming

De ontwikkeling van blockchain in management van productieketens biedt aanzienlijke uitdagingen voor de regelgeving. Regelgeving, zoals de Europese richtlijn inzake niet-financiële rapportage, kan van invloed zijn op blockchain-toepassingen voor toeleveringsketens. Deze regelgeving vereist dat bedrijven betrouwbare informatie bekendmaken over milieuaangelegenheden, sociale en werknemersaspecten, respect voor mensenrechten en anticorruptiekwesties, en zo streven naar meer transparantie in hun activiteiten. Het in de toekomst ontbreken van een tussenpersoon in de meeste of alle fasen van de toeleveringsketen zou echter onzekerheid kunnen creëren voor de betrokken partijen, vooral als het gaat om geautomatiseerde vormen van uitvoering en toezicht op transacties. In de meeste gevallen moeten ideeën en mechanismen voor aansprakelijkheid en verantwoordelijkheid bij onvoorziene problemen aanwezig zijn, maar ook potentieel worden heroverwogen.