De ontwikkeling van vakgebieden in Nederland
Samenvatting
In het rapport ‘De ontwikkeling van vakgebieden in Nederland. De effecten van beleid op het Nederlandse onderzoeksprofiel’ presenteren wij de resultaten van twee surveys die het Rathenau Instituut op verzoek van de adviescommissie Witte Vlekken Universitair Onderzoek van de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen (KNAW) heeft gehouden. Witte vlekken zijn wetenschapsgebieden waar in Nederland ten onrechte geen onderzoek in wordt gedaan.
De ene survey is gehouden onder de decanen van de Nederlandse universiteiten en de andere onder leden van de KNAW en De Jonge Akademie. In de survey onder de decanen is gevraagd hoe binnen faculteiten het onderzoeksgeld verdeeld wordt en welke strategische overwegingen daar een rol bij spelen. Daarbij is ook gekeken naar het effect van nieuw beleid zoals het topsectorenbeleid, de profileringsafspraken tussen minister en universiteiten en het nieuwe Europese programma Horizon2020. De survey onder de leden van de KNAW en de Jonge Academie richtte zich vooral op opkomst en neergang van vakgebieden en de achterliggende oorzaken daarvan.
Het advies aan de staatssecretaris van 15 juli 2015 'Ruimte voor ongebonden onderzoek, signalen uit de wetenschap' van de commissie Witte Vlekken van de KNAW heeft gebruik gemaakt van deze studie. De commissie constateert dat er in Nederland geen echte witte vlekken zijn ontstaan, maar ziet wel de ruimte voor ongebonden en fundamenteel onderzoek afnemen.
Het Rathenau Instituut heeft de hier gepresenteerde resultaten gebruikt voor het rapport: ‘Chinese Borden’. In dat rapport presenteren we een gedetailleerde analyse van hoe het universitair onderzoek in Nederland wordt gefinancierd.
Bij voorkeur citeren als:
Elizabeth Koier, Barend van der Meulen, Edwin Horlings en Rosalie Belder, 2015. De ontwikkeling van vakgebieden in Nederland - De effecten van beleid op het Nederlandse onderzoeksprofiel. Den Haag, Rathenau Instituut.