calendar tag arrow download print
Doorgaan naar inhoud

Gezondheid

Thema
Pasgeboren baby in een MRI-scan in UMC Utrecht.
Foto: Marcel van den Bergh / ANP
Image
De gezondheidszorg staat de komende jaren voor grote, complexe opgaven. Door vergrijzing heeft een groeiend deel van de bevolking zorg nodig, terwijl vacatures in de gezondheidszorg onvervuld blijven. De kosten voor de zorg blijven stijgen door deze vergrijzing en door dure gepersonaliseerde geneeskunde, zoals gentherapie en andere vormen van biotechnologie. Ook moet bij het waarborgen van de volksgezondheid steeds meer gelet worden op de invloed van digitalisering, die onze gezondheid in allerlei domeinen, van onderwijs tot werk, in positieve en negatieve zin kan raken. Het is belangrijk om zowel bij het gebruik van biotechnologie als bij digitalisering voor gezondheid en zorg burgers en belanghebbenden een stem te geven.

Het Rathenau Instituut wil door onderzoek en dialoog bijdragen aan de tijdige democratische besluit- en beleidsvorming over de inzet van wetenschap, technologie en innovatie in de gezondheidszorg.

 

Focusgebieden

Systeemtransitie in de zorg
Samen met burgers en belanghebbenden uit de wetenschap, het bedrijfsleven en de medische sector gaan we onderzoeken welke innovatie, kennis en samenwerkingsverbanden nodig zijn om het hoofd te bieden aan vergrijzing, arbeidstekorten en hoge kosten in de zorg. We komen zo tot handelingsopties om de sociale en technologische innovatie in de zorg te organiseren, en hebben daarbij oog voor verschillen.
We houden daarbij bijvoorbeeld rekening met sekse, gender, sociaal-economische omstandigheden en maatschappelijke ongelijkheid. Met andere woorden: we hanteren een intersectioneel perspectief.

Digitale gezondheid en welzijn
In samenhang met het thema Digitalisering onderzoeken we de impact van digitalisering op gezondheid en welzijn, in domeinen als werk, onderwijs, mobiliteit en ontspanning. Denk hierbij bijvoorbeeld aan gameverslaving, maar ook aan de stress en het aandachtsverlies die gepaard kunnen gaan met digitaal samenleven. Daarnaast verkennen we met scenariostudies in welke vorm en richting deze brede digitalisering van ons leven zich zou kunnen ontwikkelen, en wat daarvan de integrale impact is op de gezondheid en het welzijn van Nederlanders.

Burgerparticipatie en biotechnologie
We organiseren maatschappelijke dialogen over de ontwikkeling van biotechnologie, zodat we burgers en patiënten een stem kunnen geven. Denk hierbij aan technologieën als kunstmatige geslachtcellen en het veranderen van DNA. We zorgen er ook voor dat de inzichten uit deze dialogen hun weg vinden naar de politieke besluit- en beleidsvorming, en naar de sturing van deze technologie in de praktijk. Daarnaast geven we onderzoekers, technologie-ontwikkelaars, bedrijven en de overheid handvatten om belangrijke waarden als veiligheid, rechtvaardigheid en autonomie mee te nemen bij hun onderzoek en beleid. Tot slot willen we met burgers en andere belanghebbenden onderzoeken hoe biotechnologische innovaties beleid op het gebied van klimaat (thema 2) versterken, of juist onder druk zetten.