Baby van de toekomst: denk mee over nieuw onderzoek

Wat: Expositie over eicellen en zaadcellen in het lab
Waar: Nemo Science Museum Amsterdam
Wanneer: 16 december t/m 28 december 2025

Stel je eens voor dat we ei- en zaadcellen kunnen maken uit je bloed, of uit je plas. Dan kan iedereen met iedereen een kindje krijgen. Jong of oud, man of vrouw, ziek of gezond. Hoe zou jij dat vinden? En wat kunnen wetenschappers in het laboratorium eigenlijk allemaal doen met die zelfgemaakte cellen? In deze opstelling in NEMO Science Museum denk en praat jíj mee over de toekomst van deze technologie.

Wat kun je met geslachtscellen uit het lab?

Momenteel werken wetenschappers wereldwijd aan een technologie om ei- en zaadcellen te maken vanuit lichaamscellen – ook in Nederland. Deze technologie wordt in-vitro gametogenese (IVG) genoemd. In de toekomst zou men hiermee mogelijk van iedereen een ei- of zaadcel kunnen maken; hiermee komt een biologisch eigen kind voor iedereen dichterbij. Bovendien ontstaan hiermee hele nieuwe wetenschappelijke mogelijkheden. Zo zouden wetenschappers gemakkelijk oneindig veel embryo’s kunnen maken voor wetenschappelijk onderzoek.

Wetenschappers weten niet óf dit ooit echt gaat lukken, en wanneer dan. Toch is het geen volledige fictie. Bij muizen is het inmiddels gelukt eicellen te maken uit zowel vrouwtjes- als mannetjes staartcellen. Daaruit werden ook al muizenpups geboren. 

Ethische en maatschappelijke vragen

De opstelling in NEMO Science Museum gaat in op de vele ethische en maatschappelijke vragen die deze technologie oproept, zoals:

• Wat kunnen wetenschappers en artsen eigenlijk allemaal met deze ei- en zaadcellen uit het lab?
• Welke toepassingen zouden wenselijk zijn en welke niet?
• Hoe moeten wetenschappers en beleidsmakers nú met deze technologie omgaan, om bij te dragen aan een maatschappelijk wenselijke toekomst? 

Dit denklab in NEMO Science Museum is onderdeel van een breder onderzoek van het Rathenau Instituut naar de ethische en maatschappelijke kanten van onderzoek naar geslachtscellen uit het lab. 

Onderzoek in Nederland

In Nederland vindt onderzoek naar kunstmatige geslachtscelontwikkeling plaats, in het door ZonMw gefinancierde project ‘HipGametes’ dat in 2021 van start ging. 

Hierin werken onderzoekers van het Leids Universitair Medisch Centrum, het Erasmus MC en Amsterdam UMC samen aan laboratoriumonderzoek naar IVG. De Universiteit Maastricht en het Amsterdam UMC zijn betrokken voor onderzoek naar respectievelijk de ethische en de juridische vraagstukken. 

Het Rathenau Instituut onderzoekt de ethische en maatschappelijke aspecten van de technologie, en zal dialogen met burgers organiseren over de ontwikkeling van IVG.