De invloed van robots bij de enige autofabriek van Nederland

Voor dit rapport zijn technologieleveranciers, innovatiemanagers en hr-directeuren geïnterviewd. Wat kan er allemaal al? Welke technologische uitdagingen zijn er nog? Wat zijn de gevolgen voor bedrijfsprocessen? Hoe bereid je het personeel erop voor?

Jennifer van der Leegte: ‘VDL is een familiebedrijf, wij gaan voor continuïteit en zijn daarom op de lange termijn gericht én we zijn een echt mensenbedrijf. Onze medewerkers zijn het hart en de ziel van ons bedrijf. Mijn vader zag in robotisering de oplossing voor VDL om ervoor te zorgen dat de industrie niet uit Nederland zou verdwijnen. We kunnen die industrie met de bijbehorende banen alleen in Nederland houden door te blijven robotiseren en automatiseren. Met VDL zijn we gegroeid naar nu ruim 16.000 medewerkers. De vrees voor het verdwijnen van werkgelegenheid door robotisering is onterecht; er blijft altijd werk voor mensen. Robots zullen geprogrammeerd en aangestuurd moeten worden door mensen. 

Mijns inziens leidt robotisering tot veel kansen in Nederland, zoals nieuwe banen. Nederland kan niet alleen een kennisland zijn; de maakindustrie is daar onlosmakelijk aan verbonden. Als de maakindustrie in Nederland zou verdwijnen, verdwijnt de kennis automatisch ook en zal uiteindelijk het kapitaal ook vertrekken. Dat zou niet goed voor de werkgelegenheid in Nederland zijn.'

'Bij ons werken de mensen van productie en engineering naast elkaar, zodat ze gemakkelijk bij elkaar binnen kunnen lopen voor overleg. Dit voor een optimale samenwerking en resultaat. Ik heb bedrijven ook wel andere keuzes zien maken en hun productie naar lageloonlanden zien brengen, maar sommige komen daar nu ook weer op terug. Ook wij hebben productie in lageloonlanden, in China en Roemenië bijvoorbeeld. We hebben deze bedrijven met overnames erbij gekregen en zijn daar ook blij mee. Onze strategie is dat we met onze buitenlandse vestigingen de werkgelegenheid hier, in West-Europa, versterken. Soms is het een eis van een klant, dat je de order krijgt met de voorwaarde een gedeelte te produceren in een lageloonland. Zo kunnen we die orders ook scoren. De OR nemen we zorgvuldig mee en zij stellen ons kritische vragen. Ook zij weten dat zonder robotisering het niet lukt om werkgelegenheid hier in Nederland te behouden.

Dankzij robotisering creëren wij werk en dat geldt ook voor de rest van Nederland. Neem de Rotterdamse havens, daar veranderen wellicht banen doordat er processen geautomatiseerd worden, wij leveren daar AGV's (automatisch geleide voertuigen) en dat levert dan weer werkgelegenheid op. We zien bij onze medewerkers geen weerstand tegen robotisering. Onze mensen zien ook kansen. Zwaarder of repeterend werk bijvoorbeeld kan door een robot overgenomen worden. Wij zijn een groot concern maar blijven zorgvuldig kijken naar wat mensen kunnen. En er blijft ook altijd handwerk bestaan, vergis je niet, voor robotisering is bulk nodig, voor prototyping of productie met een kleiner aantal is robotisering dus niet mogelijk. Daar hebben we ook echte vakmensen voor nodig en dat blijft zo’.

Beeld Flickr/Kevin Stephenson