calendar tag arrow download print
Doorgaan naar inhoud

Definities en afkortingen Wetenschap in cijfers

In onze datapublicaties, factsheets en artikelen gebruiken we verschillende termen en afkortingen. Hieronder geven we de uitgebreide definities.

Bbp

Bruto binnenlands product. Een maat voor de omvang van de economie, berekend uit de som van de waarde die door ondernemingen, huishoudens en overheden wordt toegevoegd aan de goederen en diensten die zij verbruiken om hun producten te maken.

Baten-lastenstelsel

Stelsel om de begroting mee op te stellen, waarbij de kosten voor producten die langer meegaan als uitgaven over begrotingen voor de verschillende jaren (de levensduur van het product) worden uitgesmeerd. Zie ook: Kasstelsel en Verplichtingenstelsel.

Citatie

Verwijzing naar een wetenschappelijke publicatie.

Citatie-impact

De citatie-impactscore geeft aan in welke mate er naar wetenschappelijke publicaties wordt verwezen. Hoe vaker publicaties worden aangehaald, hoe hoger de wetenschappelijke impact van deze artikelen. De citatie-impact is genormeerd op het mondiaal gemiddelde = 1,00.

Co-publicatie

Wetenschappelijke publicatie waarbij auteurs uit verschillende organisatorische eenheden zijn betrokken. Nationale co-publicatie: onderzoekers uit verschillende sectoren (universiteiten, instituten of bedrijven). Internationale co-publicatie: onderzoekers uit verschillende landen.

Dissertatie

Publicatie/proefschrift waarop de graad van doctor is verkregen.

Fiscale steun

Indirecte financiёle steun door belastingvoordelen (bijv. aftrekbare posten voor inkomstenbelasting)

Functiecategorieën

Universitaire functies, gebaseerd op het functie-ordeningssysteem (UFO) van de Nederlandse universiteit. Op basis van UFO krijgt iedere werknemer aan een Nederlandse universiteit een functie profiel (een compacte beschrijving van een functie) met een bijhorend functie niveau.

Gebiedsgenormeerde citatie-impact

De citatie-impactscore, genormeerd naar gebied (omdat het citatiepatroon per gebied verschilt). 

Gepromoveerden

Personen die een diploma hebben behaald voor het met goed gevolg afronden van een proefschrift onder supervisie van één of meer promotors.

HGL

Hoogleraar (professor) in dienst bij de universiteit.

Honoreringspercentage

Het aantal toekenningen ten opzichte van het aantal aanvragen en vooraanvragen.

Innovatie

Omvat de creatie van nieuwe of aantoonbaar verbeterde producten, processen, marketing en organisatie die waarde toevoegen aan markten, overheden en de maatschappij (Bron: European Commission, 2013, "Innovation Union").

Innovatoren

Bedrijven die in de beschouwde periode technologische innovatieprojecten uitvoeren of deze - al dan niet succesvol - hebben uitgevoerd. Technologische innovatie omvat productinnovatie en procesinnovatie.

Internationale instellingen

Internationale wetenschappelijke onderzoeksinstellingen, zoals de European Organization for Nuclear Research (CERN) en European Space Agency (ESA)

Kaderprogramma

Een kaderprogramma is het belangrijkste financieringsinstrument van de Europese Unie voor onderzoek en innovatie. Het huidige Kaderprogramma is Horizon Europe.

Kasstelsel

Stelsel om de begroting mee op te stellen, waarbij alle betalingen voldaan voor een bepaalde periode (meestal een jaar), als uitgaven in de begroting van dat jaar (het jaar van betaling) worden opgenomen. Zie ook: Baten-lastenstelsel en Verplichtingenstelsel.

OBP

Ondersteunend en Beheer Personeel

Onderzoeker(s)

Onderzoekers zijn professionals die werken aan het ontwerpen of ontwikkelen van nieuwe kennis. Ze doen onderzoek en verbeteren of ontwikkelen concepten, theorieën, modellen, technieken, instrumentarium, software of operationele methoden. 

Onderzoekscapaciteit

Wetenschappelijk personeel, in fte.

Onderzoeksinstituten/Onderzoeksinstellingen

Organisaties gericht op de ontwikkeling van wetenschap, uitvoering van wetenschappelijk onderzoek, of beide. Een onderzoeksinsituut kan ook worden aangeduid als (expertise)centrum, kenniscentrum of -instituut, onderzoekscentrum, researchinstelling.

Overig WP

Overig wetenschappelijk personeel

Patent (EPO)

Octrooiaanvragen bij het Europees Patentbureau (EPO). Octrooien worden alleen toegewezen indien deze nieuw zijn, een innovatieve sprong voorwaarts betekenen en industrieel toepasbaar zijn.

PNP

Private Non-Profit organisaties. Overwegend charitatieve instellingen, gevestigd in Nederland, die fondsen werven en voornamelijk optreden als financier van onderzoek.

PROM

Promovendi (voor definitie, zie Promovendi)

Promovendi

Wetenschappelijk onderzoeker, verbonden aan een universiteit, die onder begeleiding van minimaal één promotor onderzoek verricht met als doel het behalen van het doctoraat.

R&D

Zie: Research en development

R&D-personeel

Het personeel voor eigen R&D activiteiten, uitgedrukt in aantallen werkzame personen en arbeidsjaren.

Research en development (R&D)

Activiteit waarbij wordt gestreefd naar oorspronkelijkheid en vernieuwing. R&D bestaat uit het creatief, systematisch en planmatig zoeken naar oplossingen voor praktische problemen (incl. strategisch en fundamenteel onderzoek).

Researchinstellingen

(Semi-)overheidsinstellingen die als hoofd- of belangrijke hulpactiviteit R&D verrichten. Een groot deel van de financiering of onderzoeksopdrachten is van de overheid afkomstig en/of de invloed van de overheid op het functioneren van de instelling is groot.

Samenwerkende Innovatoren

Bedrijven die actief en gezamenlijk met andere ondernemingen en instellingen (partners) werken aan de ontwikkeling van technologisch nieuwe of verbeterde producten, diensten of processen al dan niet in een formeel samenwerkingsverband.

Specifieke bekostiging

Geoormerkte budgetten en (project)subsidies.

UD

Universitair docent in dienst bij de universiteit, Assistant Professor / lecturer / researcher (tenured staff)

UHD

Universitair hoofddocent in dienst bij de universiteit, Associate Professor / senior lecturer / senior researcher (tenured staff).

Veni

Persoonsgebonden subsidie (uit de Vernieuwingsimpuls) voor pas gepromoveerde onderzoekers.

Vernieuwingsimpuls

Een competitief programma dat talentvolle en creatieve onderzoekers een persoonsgebonden financiering biedt.

Verplichtingenstelsel

Begrotingsstelsel waarbij alle bedragen aan contracten die in een bepaald een jaar worden afgesloten, als uitgaven in de begroting voor dat jaar worden opgenomen. Hoeft niet overeen te komen met het jaar waarin de feitelijke betaling wordt gedaan. Zie ook: baten-lasten- en kasstelsel.

Vici

Persoonsgebonden subsidie (uit de Vernieuwingsimpuls) voor excellente, zeer ervaren onderzoekers die met succes een vernieuwende onderzoekslijn hebben ontwikkeld.

Vidi

Persoonsgebonden subsidie (uit de Vernieuwingsimpuls) gericht op onderzoekers die na hun promotie al een aantal jaren onderzoek op postdocniveau hebben verricht.

Wetenschappelijk personeel (WP)

Al het wetenschappelijk personeel dat voor een omschreven en vastgelegde werktijd voor bepaalde of onbepaalde tijd een aanstelling / arbeids-overeenkomst heeft bij betreffende universiteit. Uitgezonderd: o.a. vrijwilligers, stagiaires, studentassistenten en onbezoldigde aanstellingen.

Wetenschappelijke publicatie

Een wetenschappelijke publicatie is een artikel dat is opgenomen in een wetenschappelijk tijdschrift na toetsing door vakgenoten. Bij deze toetsing wordt beoordeeld of het artikel aan bepaalde kwaliteitseisen voldoet.

WP

Wetenschappelijk personeel (voor definitie zie: Wetenschappelijk personeel)

WP 1

Aantal fte's onderzoeksinzet 1e geldstroom, bekostigd vanuit de Rijksbijdrage en collegegelden.

WP 2

Aantal fte's onderzoeksinzet 2e geldstroom, bekostigd met gelden direct afkomstig van KNAW en NWO.

WP 3

Aantal fte's onderzoeksinzet 3e geldstroom, bekostigd met gelden direct afkomstig van financiers anders dan onder 1ste en 2de geldstroom (incl. Europees Sociaal Fonds).

​​​​​​​Afkortingen van personeelscategorieën en functies

  • HGL: Hoogleraar
  • OBP: Ondersteunend en beheerspersoneel
  • PROMPromovendi
  • UD: Universitair docent
  • UHD: Universitair hoofddocent
  • WP: Wetenschappelijk personeel

Afkortingen van universiteiten

  • EUR: Erasmus Universiteit Rotterdam
  • LEIUniversiteit Leiden
  • OUOpen Universiteit (Heerlen)
  • RURadboud Universiteit (Nijmegen)
  • RUGRijksuniversiteit Groningen
  • TIU (TiU) (UvT): Tilburg University
  • TUDTechnische Universiteit Delft
  • TU/E (TU/e) (TUE): Technische Universiteit Eindhoven
  • UM: Maastricht University
  • UT: Universiteit Twente
  • UU: Universiteit Utrecht
  • UVA (UvA): Universiteit van Amsterdam
  • VU: Vrije Universiteit Amsterdam
  • WUR (WU): Wageningen University

Afkortingen van wetenschappelijke (HOOP-) gebieden

  • ECONEconomie
  • GEZOGezondheid
  • G&MGedrag en Maatschappij
  • LANDLandbouw
  • NATU: Natuur
  • RECH: Rechten
  • TECH: Techniek
  • T&C: Taal en Cultuur

Afkortingen van landen

  • AUS Australiё
  • BEL Belgiё
  • CAN Canada
  • CHI (CHN) China
  • DEN (DNK) Denemarken
  • DUI Duitsland
  • FIN Finland
  • FRA Frankrijk
  • GRI (GRIE) Griekenland
  • IER Ierland
  • ITA Italië
  • IJS IJsland
  • JAP Japan
  • KOR Korea
  • LUX Luxemburg
  • NED Nederland
  • NOO Noorwegen
  • OOS Oostenrijk
  • POL Polen
  • POR Portugal
  • SLV Slovenië
  • SPA Spanje
  • SVK Slowakije
  • TSJ Tsjechië
  • VK (UK) Verenigd Koninkrijk
  • VS (USA) Verenigde Staten
  • ZWE Zweden
  • ZWI Zwitserland

Bijgewerkt op 10 november 2022