Symposium: Illusie of werkelijkheid?
Is zien geloven? Een vraag die de mensheid al eeuwen bezighoudt. Op vrijdag 21 juni organiseren het Rathenau Instituut en Teylers Museum een symposium aansluitend bij de tentoonstelling De Grote Illusie - 200 jaar Virtual Realities. In het Teylers Museum neemt de tentoonstelling je mee terug naar de negentiende eeuw, naar de roots van virtual reality, augmented reality en fakes.

Wat: Illusie of werkelijkheid? - Symposium over de kansen en uitdagingen van immersieve technologieën.
Waar: Teylers Museum - Spaarne 16, 2011CH Haarlem
Wanneer: 21 juni 2024 - 10:00 - 17:00
Prijs: 60 euro
Een pratend hoofd op een tafel, een geest die opduikt op het toneel, stereokijkers die je de Egyptische piramides laten zien in drie dimensies: in de negentiende eeuw worden optische illusies een sensatie. De tentoonstelling De Grote Illusie - 200 jaar Virtual Realities laat zien dat de fascinatie voor illusies van toen niet zoveel verschilt met die van nu.
Vandaag de dag worden Immersieve technologieën, zoals virtual reality en augmented reality in verschillende maatschappelijke domeinen toegepast, zoals het onderwijs, de zorg en de entertainment-industrie. Deze technologieën brengen mogelijkheden en uitdagingen met zich mee. Hoe moeten we hiermee omgaan?
Op vrijdag 21 juni organiseren het Rathenau Instituut en Teylers Museum een symposium aansluitend bij de tentoonstelling. In dit symposium analyseren we de kansen en uitdagingen van immersieve technologieën vanuit het perspectief van publieke waarden, zoals privacy, zelfbeschikking en democratie. Kunnen we nog steeds spreken van illusies of hebben we inmiddels te maken met nieuwe werkelijkheden?
Programma
10:00 Inloop met koffie en thee
10:30 Start programma: welkomstwoord directeur Teylers Museum
10:45 - 11:45 Bezoek aan de tentoonstelling De Grote Illusie met conservator Trienke van der Spek
11:45 - 13:15 Plenair programma gehoorzaal
Paneldiscussie
Moderator: Monique Dusseldorp
Prof. dr. Frank Kessler, hoogleraar mediageschiedenis UU, visuele geletterdheid: Hoe gingen mens en maatschappij om met nieuwe (immersieve) beeldtechnologieën in het verleden? Zijn hier lessen uit te trekken?
Dr. Camela Logan, Research Director, Meta. Een toekomstbeeld vanuit ontwikkelaarsperspectief
Dr. Mariette van Huijstee, Rathenau Instituut, Immersieve technologieën: kansen en risico’s voor de maatschappij. Inzichten uit de scan van het Rathenau instuut, gepubliceerd op 26 oktober 2023
13:15 - 14:00 Lunch
14:00 - 14:45 Eerste workshopronde: Verdiepende parallelle deelonderwerpen.
14:45 – 15:00 Theepauze
15:15 – 16:00 Tweede workshopronde: Verdiepende parallelle deelonderwerpen.
16:00 - 17:00 Borrel
Middagprogramma keuze uit de volgende workshops:
Avinash Changa (WeMakeVR), VR-maker, regisseur, creatieve technoloog.
In deze sessie neemt VR Pionier Avinash Changa (Founder/CEO WeMakeVR) de aanwezigen mee op een reis langs het verleden, heden en de toekomst van Immersive technologies. Wat zijn VR, AR, MR en Spatial Computing? Wat is de Metaverse? En waarom zijn deze domeinen relevant voor de maatschappij? In een tijd waarin feit en fictie steeds moeilijker te onderscheiden zijn, is het belangrijk om de kansen en gevaren te verkennen. De deelnemers verlaten de sessie met een beter beeld van deze snel opkomende technologische domeinen, en de invloed die deze ontwikkelingen kunnen hebben op de creatieve sector, communicatie en democratie.
Joris Weijdom (HKU): VR in kunstonderwijs.
In de interactieve sessie neemt Joris je mee langs inspirerende XR ervaringsvoorbeelden uit de wereld van kunst en cultuur. Hij biedt een pragmatisch perspectief op termen als 'aanwezigheid' en 'belichaming', en nodigt je uit voor een discussie over de noodzaak van artistieke autonomie en openheid in gedeelde semi-publieke fysiek-virtuele ruimtes.
Manon den Dunnen: Strategisch Specialist Digitaal in het Team Science & Technology bij de Politie: Het failliet van de eigen waarneming.
Immersieve technologieën kunnen worden gebruikt om mensen te beïnvloeden en zelfs te manipuleren. Dit kan leiden tot twijfels over waarachtigheid en vertrouwen in de informatie die via deze technologieën wordt verspreid. Deze lezing gaat in op de wijze waarop synthetische media en immersieve technologieën onze waarneming en gedrag beïnvloeden en de impact daarvan op de samenleving.
Sebastian Crul, onderzoeker en filosoof bij FreedomLab.
In deze workshop gaan we gezamenlijk de virtualisering van de publieke ruimte analyseren aan de hand van het raamwerk The Stack, waarmee digitale systemen worden ontleed. In welk opzicht is de Grote Markt in Haarlem al gevirtualiseerd en in welk opzicht zijn de websites en apps van de winkels op de Grote Markt nog fysiek? Is het überhaupt nog verstandig om dit onderscheid te hanteren of is dit in met de komst van immersieve technologieën allang achterhaald?
Esther Hammelburg, mediawetenschapper, hoofddocent aan de Hogeschool van Amsterdam en gespecialiseerd in livebelevingen via media.
In haar workshop verkennen we wat de impact is op ons rouwproces en ons (door)leven als overledenen via immersieve technologieën en AI weer levendig voor ons worden.