calendar tag arrow download print
Doorgaan naar inhoud

Dit schreven adviesraden over digitalisering sinds 2017

case
13 september 2018
Publieke kennisorganisaties
Image
Diverse nationale adviesraden, planbureaus en instituten signaleren maatschappelijke en ethische kwesties op het gebied van digitalisering en zetten ze op de agenda van beleidsmakers. Ook internationale adviesorganisaties brengen ethische en maatschappelijke kwesties rondom digitalisering in kaart. Wat deden ze tussen 1 januari 2017 en 1 juli 2018?

Van algemeen naar specifiek advies

Sinds Opwaarderen vragen meer adviesraden aandacht voor de betekenis van digitalisering voor de samenleving. Diverse rapporten benadrukken dat verschillende publieke waarden onder druk staan als gevolg van digitalisering.

In 2017 hadden adviezen vooral betrekking op de gevolgen van digitalisering als geheel. In 2018 kwamen daar adviezen bij voor specifieke sectoren - zoals energie, mobiliteit, zorg en media - en voor specifieke technologieën -  zoals Artficial Intelligence en digitale veiligheid.Op Europees niveau vragen diverse adviesraden vooral aandacht voor AI. 

Deze case komt uit het rapport Doelgericht Digitaliseren, waarin we onderzochten hoe Nederland in 2017 en 2018 heeft gewerkt aan de digitale transitie. 

Deze organisaties onderzochten we

  • Centraal Planbureau
  • Cyber Security Raad
  • Europees Economisch en Sociaal Comité
  • European Group on Ethics in Science and New Technologies
  • European Political Strategy Centre
  • European Union Agency for Fundamental Rights
  • Onderwijsraad
  • Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkelingen
  • Planbureau voor de Leefomgeving
  • Raad van Cultuur
  • Raad voor de leefomgeving en infrastructuur
  • Raad voor het Openbaar Bestuur
  • Raad voor Volksgezondheid en Samenleving
  • Rathenau Instituut
  • Sociaal en Cultureel Planbureau
  • De Sociaal-Economische Raad
  • Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid

Meer regie voor de overheid en meer dialoog

Adviesraden bepleiten in hun rapporten dat de overheid meer sturing en regie op zich neemt. Zowel met betrekking tot digitale veiligheid als binnen het onderwijs en op het niveau van de burger zien we de vraag naar een andere rol van de overheid, omdat het onderwijs en de burgers het niet alleen kunnen. De overheid wordt verondersteld meer in te grijpen om potentiële negatieve gevolgen van technologische ontwikkelingen op de samenleving in te perken.

Ook benadrukken de adviesraden het belang om in gesprek te gaan met de samenleving - bedrijfsleven, maatschappelijke organisaties en burgers - om nieuwe kaders vast te stellen.

Aandacht voor de zelfredzaamheid van burgers

Een nieuw thema is de zelfredzaamheid van burgers. Diverse adviesraden vragen aandacht voor de druk die toenemende digitalisering en de overheid leggen op burgers. Daardoor kunnen diverse groepen in de problemen komen –en niet alleen kleine kwetsbare burgers zoals ouderen of laaggeletterden.

Adviesraden vragen de overheid een nieuwe rol aan te nemen en meer rekening te houden met de zogenoemde doenvermogens van burgers.

Foto Marcin Wichary via Flickr