Bijdragen aan het debat over biotechnologie
Medicijnen, geproduceerd door kunstmatige bacteriën. Genetisch omgebouwde algen die ons schone energie leveren. DNA-fouten repareren in embryo’s. De verwachtingen van de moderne biotechnologie zijn hooggespannen.
Het Rathenau Instituut volgt (inter)nationale ontwikkelingen en draagt actief bij aan het debat over biotechnologie. Dit doen we op verschillende manieren.
- In het project Synenergene. Dit project - gefinancierd door de Europese Unie - is gericht op maatschappelijk verantwoord onderzoek en innovatie in synthetische biologie. Doel was vooral om de publieke dialoog te stimuleren. Voor deelnemers aan de synthetische biologie-wedstrijd iGEM is een interactieve gids ontwikkeld, genaamd The Guide to the Future.
- Op de jaarlijkse internationale studentencompetitie Genetically Engineered Machines (iGEM). In zowel 2011 en 2012 werd de Europese-Afrikaanse iGEM-competitie gehouden in Amsterdam. Het Rathenau Instituut heeft deze momenten genomen om een 'Meeting of Young Minds' te organiseren, waar iGEM studenten debateerden met jonge politici en andere stakeholders uit de politiek en de samenleving over belangrijke sociale kwesties geassocieerd met synthetische biologie.
- Door middel van deskundigen-workshops. In 2010 organiseerden we de workshop Biosecurity at the science-policy nexus. Hoe voorkomen we misbruik van kennis voor wapenontwikkeling? Hoe kunnen we in Nederland bijdragen aan ‘biosecurity’?
- In samenwerking met de Commissie Genetische Modificatie COGEM. De commissie adviseert de Nederlandse overheid over de risicobeoordeling van genetische modificatie en synthetische biologie. In 2008 publiceerde zij het rapport Biologische Machines, gevolgd door een update in 2013.
Publicaties van het Rathenau Instituut
Op 17 januari 2013 presenteerde het Rathenau Instituut de rapporten Geen debat zonder publiek en Politiek over leven. Wij pleiten voor meer betrokkenheid van politieke en maatschappelijke organisaties bij het internationale debat over biotechnologie. Voor een bredere maatschappelijke discussie hebben we toekomstbeelden gemaakt over synthetische biologie. Wat zijn mogelijke toepassingen en gevolgen van synthetische biologie? Deze toekomstbeelden laten zien dat het niet alleen gaat over regelgeving, maar ook over het maatschappelijk nut van biotechnologie. En de vraag hoe ver we willen gaan met het maken van kunstmatige vormen van leven. Daarover publiceerden we het boek Leven als Bouwpakket en coördineerden wij het project Making Perfect Life in opdracht van het Europese Parlement.
Internationale projecten
Wij werkten mee aan een workshop project in de VS, georganiseerd door het J. Craig Venter Institute. Hier werden de mogelijke maatschappelijke betekenis en gevolgen van biotechnologie voor de toekomst in kaart gebracht. We doen ook mee aan verschillende Europese onderzoeksprojecten. In het inmiddels afgeronde SYBHEL-project ging het om ethische en juridische vragen rond de verwachte toekomstige medische toepassingen van biotechnologie. In het GEST-project vergelijken we de manier waarop Europa, China en India omgaan met maatschappelijke aspecten van biotechnologie.