Internationale lessen van de coronapandemie voor sterkere samenlevingen
Foto: ANP
Wereldwijd zijn landen verschillend omgegaan met de coronapandemie. Welke politieke en maatschappelijke discussies waren er daarbij rondom de rol van technologie, wetenschap en innovatie? Wat kunnen we hiervan leren voor de toekomst? Het Rathenau Instituut is dit jaar voorzitter van het European Parliamentary Technology Assessment-netwerk (EPTA). Samen met zusterorganisaties, die onderdeel zijn van dit EPTA-netwerk, presenteren we begin november een rapport waarin de verschillende EPTA-leden ingaan op deze vragen. We werpen alvast een blik vooruit op deze unieke publicatie.
In het kort:
- In het rapport wordt de coronapandemie vanuit een breed perspectief beschreven en geanalyseerd door het Rathenau Instituut in samenwerking met internationale collega’s.
- Wat kunnen politici, beleidsmakers en burgers leren over de inzet van technologie, wetenschap en innovatie bij de aanpak van de coronacrisis in verschillende landen?
- Tijdens de presentatie van het rapport zullen de internationale auteurs met parlementsleden en beleidsmakers in gesprek gaan over bevindingen en de betekenis daarvan voor toekomstige maatschappelijke uitdagingen.
Internationale crisis
Nu het kabinet de anderhalvemeterregel heeft opgeheven, is de coronapandemie in Nederland weer een nieuwe fase ingegaan. Digitale technologie, de QR-code voor corona, en verdere vaccinatie staan nu centraal. Zo neemt elk land voortdurend specifieke maatregelen of beslissingen om gepast met het virus om te gaan. Overal is de situatie als gevolg van COVID-19 immers anders. En is er een andere weging van wetenschappelijke inzichten of inzet van technologie.
Wereldwijd werden overheden de afgelopen anderhalf jaar geconfronteerd met de uitdaging om goede, politieke beslissingen te nemen op basis van kennis en technologie die voorhanden was. Dit deden ze op hun eigen manier, afhankelijk van de complexe realiteit die door het virus in hun eigen land was ontstaan. En op basis van het specifieke kennissysteem en de infrastructuur van volksgezondheid in een land. Maar behalve verschillen in de manier waarop landen met corona zijn omgegaan, zijn er vooral ook overeenkomsten waar te nemen in relatie tot corona. Zo zijn landen tegen gelijksoortige kwetsbaarheden of uitdagingen aangelopen in hun omgang met het virus. Het is daarmee extra duidelijk geworden hoe belangrijk democratische besluitvorming met betrekking tot wetenschap en technologie is. Dat geldt ook voor besluitvorming dat op bewijs gebaseerd is.
Wat leren we van de coronapandemie?
Hoe is de coronacrisis in verschillende landen verlopen? Op welke manier hebben overheden daarop gereageerd en hoe zijn ze omgegaan met technologie, wetenschap en innovatie om de crisis te bestrijden? Op deze vragen wordt ingegaan in het rapport dat het Rathenau Instituut in november publiceert. Dit doet het in samenwerking met internationale collega’s die verbonden zijn aan soortgelijke onderzoeksorganisaties wereldwijd, als leden van het EPTA-netwerk.
De publicatie bevat een overkoepelende analyse, waarbij er uit de verschillende ervaringen wereldwijd lessen voor de toekomst worden getrokken. Noorse collega’s uit het EPTA-netwerk hielpen bij de analyse en synthese van de bijdragen van de verschillende instituten. Alle organisaties kijken daarbij ook naar hun eigen rol, en de wijze waarop ze beleidsmakers in dit soort situaties het beste kunnen ondersteunen.
De analyse geeft inzicht in de manier waarop de politiek instituties zoals publieke gezondheidsvoorzieningen en wetenschappelijke adviesraden kan versterken om pandemieën en andere grote maatschappelijke uitdagingen beter het hoofd te bieden. Daarbij is er speciale aandacht voor de rol van burgers in politieke besluitvorming. Niet altijd werden burgers afdoende betrokken bij de besluitvorming rondom de crisis. Hoe kan dit in de toekomst beter? De publicatie biedt handelingsperspectief. Dat geldt zowel voor soortgelijke, toekomstige crises en grote maatschappelijke uitdagingen, als voor de manier waarop we kunnen omgaan met blijvende veranderingen door de coronacrisis. Denk aan de verdergaande digitalisering van werk, onderwijs en zorg.
De internationale vergelijking van de aanpak bij de coronapandemie maakt deze studie uniek in haar soort. Petra Verhoef, themacoördinator bij het Rathenau Instituut, en een van de auteurs van het rapport: ‘We werken met 23 organisaties uit 21 verschillende landen aan dit rapport. Van Noorwegen tot Oostenrijk en Polen. Dit geeft ons de mogelijkheid om vanuit een breed perspectief naar de coronapandemie te kijken en deze te analyseren. Dit levert waardevolle inzichten op, zowel voor parlementen en beleidsmakers als burgers.’
Publicatie rapport
De presentatie van de publicatie vindt plaats op 9 november (14:00-16:00 uur) tijdens een hybride conferentie (online en offline). Het rapport zal worden aangeboden aan Mark Roscam Abbing, programmadirecteur-generaal Samenleving en COVID-19 van de Rijksoverheid. Tijdens de conferentie zullen de vele internationale auteurs met parlementsleden en beleidsmakers in gesprek gaan over hun bevindingen. Deze besloten bijeenkomst is voor geïnteresseerde journalisten toegankelijk. Interesse om erbij te zijn als journalist? Stuur ons dan graag een mailtje. Na afloop van de bijeenkomst zullen we hier ook op onze website op terugblikken.