Veelgestelde vragen
Publieke kennisorganisaties doen wetenschappelijk onderzoek, gericht op een bepaald onderwerp, en combineren dat met kennisintensieve dienstverlening. Hun bestaansrecht ligt bij deze kennisintensieve dienstverlening, en niet primair bij kennisvermeerdering door onderzoek, zoals bij universiteiten.
Tijdens ons onderzoek in 2016, hebben wij 29 publieke kennisorganisaties geïdentificeerd, op basis van deze criteria:
- Het is een ‘stenen’ organisatie: een instituut met een gebouw en dus geen ‘virtueel instituut’.
- De organisatie is geen onderdeel van de academische onderzoekswereld, die wordt gevormd door de universiteiten, de universitair medische centra (UMC) en de instituten van NWO en de KNAW (Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen).
- Onderzoek of kennisverzameling is een hoofdtaak van de organisatie. Die hoofdtaak wordt gecombineerd met kennisintensieve dienstverlening.
- De organisatie behoort tot het publieke domein en draagt bij aan de kennisbehoefte en/of uitvoering van verantwoordelijkheden van ten minste één ministerie.
- De organisatie heeft hiervoor een beheersmatige relatie met ten minste één ministerie:
- de organisatie ontvangt structurele financiering van ten minste één ministerie, en
- ten minste één ministerie oefent invloed uit op de werkzaamheden van de organisatie. Die invloed kan beperkt zijn tot het onderzoeksprogramma dat aan de financiering verbonden is, maar kan zich ook uitstrekken tot de uitvoering van wettelijke taken en bijbehorende verantwoordingsmechanismen.
Tijdens ons onderzoek in 2016 hebben we 29 publieke kennisorganisaties in Nederland geidentifceerd:
-
KNMI - Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut
-
CBS - Centraal Bureau voor de Statistiek
-
RIVM - Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu
-
NLR - Nederlands Lucht- en Ruimtevaartcentrum
-
MARIN - Maritime Research Institute Netherlands
-
TNO - Nederlandse Organisatie voor Toegepast Wetenschappelijk Onderzoek
-
Wageningen Research / voorheen DLO - Dienst Landbouwkundig Onderzoek
-
CPB - Centraal Planbureau
-
ECN - Energieonderzoek Centrum Nederland
-
SWOV - Stichting Wetenschappelijk Onderzoek Verkeersveiligheid
-
Boekmanstichting - Studiecentrum voor kunst- en cultuurbeleid en de uitwerking daarvan in de praktijk
-
WODC - Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum
-
SCP - Sociaal en Cultureel Planbureau
-
Clingendael - Nederlands Instituut voor internationale Betrekkingen
-
NIVEL - Nederlands Instituut voor Onderzoek van de Gezondheidzorg
-
VeiligheidNL - Organisatie om veilig gedrag te stimuleren
-
Politieacademie -
-
Trimbos Instituut - Instituut voor geestelijke gezondheid, middelengebruik en verslaving
-
NFI - Nederlands Forensisch Instituut
-
Mulier Instituut - Centrum voor sportonderzoek
-
SWOON-NLDA - Stichting Wetenschappelijk Onderwijs en Onderzoek Nederlandse Defensieacademie
-
KiM - Kennisinstituut voor Mobiliteitsbeleid
-
Geonovum - kennisorganisatie voor geografische informatie
-
Movisie - Centrum voor sociale vraagstukken
-
NJi - Nederlands Jeugdinstituut
-
Vilans - Onderzoek naar de langdurige zorg
-
Deltares - Onderzoek op het gebied van water, ondergrond en infrastructuur in deltagebieden
-
PBL - Planbureau voor de Leefomgeving
-
(N) IFV - (Nederlands) Instituut Fysieke Veiligheid
Publieke kennisorganisaties vullen verantwoordelijkheden in van de rijksoverheid, zoals vaccineren tegen ziektes (RIVM), bewaken van voedselveiligheid (DLO) en bescherming tegen zee en rivierwater (Deltares). Ze leveren de volgende diensten:
- Beleidsondersteunend onderzoek: Publieke kennisorganisaties ondersteunen beleidsmakers door hen de informatie en de kennis aan te reiken die nodig zijn voor de ontwikkeling, uitvoering (waaronder praktijkondersteuning en toezicht) en evaluatie van beleid.
- Beleidsuitvoering (waaronder wettelijke taken): Publieke kennisorganisaties dragen bij aan publieke taken die bij de overheid zijn belegd, zoals vaccins inkopen en voedsel testen. Een aantal van deze taken is wettelijk vastgelegd en dus gedefinieerd als wettelijke (onderzoeks)taken.
- Kennisontwikkeling voor maatschappelijke stakeholders (bedrijven en publieke organisaties): Inzetten van onderzoek en kennis ten behoeve van de ondersteuning en verbetering van de werkzaamheden van stakeholders uit bedrijfsleven, industrie, publieke organisaties en maatschappelijk middenveld. Dit kan op twee manieren:
- door: innovatie: bedrijven en organisaties ondersteunen bij de ontwikkeling van innovaties.
- door platformfunctie; een platform verschaffen voor kennisuitwisseling en kenniscocreatie tussen professionals.
- De borging van essentiële faciliteiten, data en kennis: Zeker stellen dat kennis, data en/of grote onderzoeksfaciliteiten op een efficiënte manier beschikbaar zijn en blijven.
- Opleiding: Trainingen en cursussen aanbieden voor (toekomstige) professionals, gericht op specifieke beroepen.
De inkomsten van de publieke kennisorganisaties bedroegen in 2014 in totaal 2,1 miljard euro. Daarvan komt ruim 1 miljard euro in de vorm van structurele bijdragen van de rijksoverheid. Dit bedrag bestaat uit institutionele bijdragen en meerjarige programmafinanciering.
Deze inkomsten worden niet in competitie verkregen en zijn gebaseerd op meerjarige afspraken tussen de kennisorganisatie en de financierende ministeries. Ze zijn deels bedoeld om de kennisorganisaties en hun faciliteiten in stand te houden, en deels verbonden aan specifieke taken of een onderzoeksprogrammering voor het beleidsondersteunend onderzoek, die jaarlijks door het financierende ministerie in samenwerking met de organisaties wordt ingevuld.
Naast deze structurele financiering vanuit de rijksoverheid verkrijgen de publieke kennisorganisaties inkomsten in competitie. Deze hebben de vorm van contracten met publieke en private partijen, projectfinanciering en/of onderzoekopdrachten. Ook verkrijgt een aantal organisaties inkomsten uit de verkoop van bijvoorbeeld data, licenties of andere diensten, zoals bibliotheekabonnementen, cursussen en de verhuur van faciliteiten.