Acties voor een verantwoorde digitale samenleving
Download hier het complete verslag van ideeën die tijdens de werkconferenties zijn geuit.
De maatschappij digitaliseert in hoog tempo. Dat biedt volop economische en maatschappelijke kansen. Zoals efficiënter zakendoen, eerder ziektes opsporen of sneller kennis delen.
Nieuwe uitdagingen
Maar de digitale transitie daagt economie en samenleving ook op nieuwe manieren uit. Hoe ziet de toekomst van werk er uit in het licht van slimme machines? Wat betekent nepnieuws voor onze democratie? Wie is de eigenaar van (persoonlijke) data? Of: wat betekenen de digitale platformen voor de positie van Nederlandse bedrijven en van mensen die voor platformen werken?
De uitdaging die voor ons ligt is om de kansen van digitalisering optimaal te benutten, en tegelijkertijd publieke waarden veilig te stellen.
Eerdere rapporten
De Sociaal-Economische Raad (SER) en het Rathenau Instituut vroegen in verschillende rapporten aandacht voor deze uitdaging.
De SER bracht bijvoorbeeld de verkenning ‘Mens en technologie: samen aan het werk’ (2016) uit over de gevolgen van digitalisering voor de arbeidsmarkt, de organisatie van werk en arbeidsverhoudingen. En het Rathenau Instituut publiceerde o.a. het rapport ‘Opwaarderen: borgen van publieke belangen in de digitale samenleving’ (2017), waarin de belangrijkste conclusie luidt dat het governancelandschap, het geheel aan regelgeving en bestuur, moet worden versterkt. Alle betrokken partijen – wetenschap, overheid, bedrijfsleven en maatschappelijke organisaties – dienen actie te ondernemen om publieke waarden blijvend te kunnen beschermen.
Gezamenlijke werkconferenties
De rapporten vormden de aanleiding voor de SER en het Rathenau Instituut om gezamenlijk de werkconferenties ‘Naar een verantwoorde digitale samenleving: van kwesties naar acties’ te organiseren.
Passend bij de missie van beide organisaties, was het doel van de conferenties om te verkennen welke kwesties rondom digitalisering maatschappelijke actoren als urgent beschouwen, en welke mogelijkheden maatschappelijke actoren zien voor eventuele oplossingen en acties op dit vlak.
Leeswijzer
Dit document is een verslag van ideeën die tijdens de werkconferenties zijn geuit. Ze komen voort uit korte, intensieve ronden en moeten als denkrichtingen, en niet als finale voorstellen, worden geïnterpreteerd. De ideeën bieden inspiratie om te komen tot een verantwoorde digitale samenleving.
- Paragraaf 1.2 geeft de opzet van de werkconferenties weer.
- Paragraaf 1.3 beschrijft globaal de resultaten van de eerste bijeenkomst.
- Paragraaf 1.4 de resultaten van de tweede bijeenkomst.
- In hoofdstuk 2 is een gedetailleerder verslag opgetekend, soms in steekwoorden, van het verloop van de groepsgesprekken die tijdens de tweede werkconferentie plaatsvonden, met ideeën voor acties en oplossingsrichtingen.