Augmented reality bij dekmarkering op een scheepsdek
Containerschip op zee. Foto: Shutterstock/Petr Jilek
Bij Jumbo Maritiem, een bedrijf dat zware ladingen verscheept, wordt augmented reality (AR) ingezet om werkprocessen te verbeteren. AR is een technologie die virtuele ‘lagen’ toevoegt aan de werkelijkheid, waardoor een fysiek-virtuele wereld ontstaat. We bespreken de inzet van AR bij het dekmarkeringsproces, dat aan het laden van een schip voorafgaat.
In het kort:
- Hoe wordt AR toegepast bij dekmarkering op een scheepsdek? Daarover gaat dit vijfde deel in de webreeks ‘AR in de praktijk’.
- Met AR kan een technische tekening als het ware op het scheepsdek geprojecteerd worden.
- Goede voorlichting en overleg over het gebruik van AR is belangrijk, voordat AR wordt ingezet in het werkproces.
Dit is het vijfde en laatste deel van de webreeks ‘AR in de praktijk’, die laat zien hoe augmented reality wordt toegepast, welke mogelijkheden de technologie biedt en welke beperkingen gebruikers en ontwikkelaars ervaren. De webreeks is onderdeel van ons rapport Nep echt. AR voegt virtuele lagen toe aan de werkelijkheid, waardoor een ‘hybride’, fysiek-virtuele wereld ontstaat. Via smartphones, headsets of slimme brillen kunnen gebruikers allerlei handelingen verrichten. AR is een vorm van ‘immersieve technologie’, die gebruikers onderdompelt in een fysiek-virtuele wereld. Op basis van onderzoek naar de impact van immersieve technologie, roept het Rathenau Instituut dit najaar op tot een breed publiek en politiek debat over de digitale samenleving van morgen.
Virtuele dekmarkering
Dekmarkering is het proces waarbij het scheepsdek wordt gemarkeerd, zodat men precies weet waar bevestigingspunten voor de te vervoeren lading gelast moeten worden. Dat gebeurt in principe handmatig, met behulp van een technische tekening, een meetlint, krijt en een spuitbus met verf. Omdat de tekening op schaal is, hebben twee ingenieurs twee dagen nodig om te berekenen waar de markeringen precies moeten komen. Dat doen ze zelf ter plekke. Dat maakt het proces duur – ook omdat in de tussentijd het werk van de scheepsbemanning volledig stilligt. Bovendien vallen meetfouten bij deze werkwijze niet uit te sluiten.
Daarom zocht Jumbo Maritiem naar een manier om het dekmarkeringsproces te optimaliseren. In samenwerking met IT-specialist Wortell vond het bedrijf een oplossing in het gebruik van AR. Bij Jumbo Maritiem werd gebruik gemaakt van de HoloLens 1. Daarmee kan de gebruiker een technische tekening als het ware op het dek projecteren, zodat deze in de werkelijke verhoudingen te zien is. Het fysiek markeren werd daarmee een kwestie van het overtekenen van de lijnen die de gebruiker vóór zich ziet. Vooral bij ingewikkelde ladingen is dat aantrekkelijk. Het zorgt ervoor dat de klus in enkele uren geklaard is en door minder gespecialiseerde werknemers uitgevoerd kan worden. Zo kan de ingenieur die het ontwerp maakt, de tekening rechtstreeks naar de kapitein van een schip sturen. Een bemanningslid kan dan het markeringswerk doen.
Technische uitdagingen
De grootste uitdaging bij het gebruik van AR bij dekmarkering was, is dat de tekening niet in één keer geprojecteerd kan worden, vanwege de grootte van het databestand en de reikwijdte van de camera’s. Het beeld is daarom beperkt tot een straal van drie meter om de werknemer heen, waarbij op elk moment slechts een deel van het grotere geheel te zien is. Elke verplaatsing leidde tot het genereren van een nieuw stuk beeld. Medewerkers bij Jumbo Maritiem spreken in dit verband van de ‘Billy-Jean-methode’, waarmee ze verwijzen naar de videoclip bij het gelijknamige liedje van Michael Jackson waarin tegels oplichten als de zanger erop gaat staat.
Een andere beperking was, dat de methode niet toelaat om het dek te markeren terwijl het schip gelost of geladen wordt. Hierdoor kon het gebeuren dat de digitale tekening ‘wegzakte’ in het fysieke dek als er een zware lading aan boord is of het gewicht van de lading veranderde. Het schip moest dus geheel stilliggen om deze werkwijze te kunnen hanteren.
Privacykwesties
Op dit moment wordt bij Jumbo Maritiem gebruik gemaakt van de HoloLens, die camera’s inzet om een technische tekening goed te matchen met de fysieke omgeving. Op het moment dat er tijdens het dekmarkeren een lading aan boord is, zou dat een probleem kunnen vormen. De klant zou er immers bezwaar tegen kunnen hebben dat die lading gefilmd wordt vanwege privacy redenen. Dit probleem is in principe oplosbaar, door de functie om opnames te maken, uit te schakelen. Maar daarnaast heeft de headset ook een remote-assist-functie, die vereist dat beelden doorgestuurd worden. De privacyrisico’s die dat oplevert, zijn lastiger tegen te gaan.
Efficiënter werken
Voor een bedrijf als Jumbo Maritiem is het gebruik van AR vooral aantrekkelijk, omdat de technologie het uit te voeren werk efficiënter maakt. Dat levert een grote kostenbesparing op. Die besparing betreft niet alleen de loonkosten van personeel (dekmarkeerders en anderen), maar ook allerlei overheadkosten, zoals liggeld voor het schip of de kosten van verplaatsingen. De winst die dat oplevert, komt vooral ten goede aan werkgevers. Ook werknemers lijken het gebruik van AR aantrekkelijk te vinden. Het gebruik van AR betekent dat ze minder tijd hoeven te besteden aan saaie klussen, of minder tijd al wachtend door hoeven te brengen. Maar doorgaans zijn ze die visie pas toegedaan, als ze er zelf eenmaal gebruik van hebben gemaakt. Vooraf staan velen argwanend tegenover de inzet van technologie die hun werkwijze drastisch zou kunnen veranderen. Dat wijst op het belang van goede voorlichting en overleg over de voorwaarden voor AR-gebruik.
Dit artikel is tot stand gekomen op basis van een interview met ontwikkelaars van IT-dienstverlener Wortell, die de gebruikte applicatie waarover dit artikel gaat, ontwikkelden. Het gesprek vond plaats op 16 november 2019.
Andere artikelen in de reeks:
Gerelateerde content:
