In de logistiek wordt op grote schaal met augmented reality (AR) geëxperimenteerd. AR is een technologie die virtuele ‘lagen’ toevoegt aan de werkelijkheid, waardoor een fysiek-virtuele wereld ontstaat. Diverse bedrijven in de Benelux maken al gebruik van slimme brillen. Om zicht te krijgen op de toepassing van AR bij distributiecentra, spraken we met Tjalling de Vries, verantwoordelijk voor innovatieprojecten bij een groot distributiebedrijf, en Johanna Bellenberg, directeur marketing en communicatie bij Picavi, een ontwikkelaar van AR-oplossingen voor de logistiek.
In het kort:
- Hoe wordt AR toegepast in de logistiek? Daarover gaat dit derde deel in de webreeks ‘AR in de praktijk’.
- Hoewel technische hindernissen grootschalig gebruik van AR-systemen nog in de weg staan, wordt AR ingezet om het werk in distributiecentra minder zwaar en minder complex te maken.
- Het gebruik van AR-systemen gaat gepaard met risico’s rond verantwoord datagebruik en -beheer.
Dit is het derde deel van de webreeks ‘AR in de praktijk’, die laat zien hoe augmented reality wordt toegepast, welke mogelijkheden de technologie biedt en welke beperkingen gebruikers en ontwikkelaars ervaren. De webreeks is onderdeel van ons rapport Nep echt. AR voegt virtuele lagen toe aan de werkelijkheid, waardoor een ‘hybride’, fysiek-virtuele wereld ontstaat. Via smartphones, headsets of slimme brillen kunnen gebruikers allerlei handelingen verrichten. AR is een vorm van ‘immersieve technologie’, die gebruikers onderdompelt in een fysiek-virtuele wereld. Op basis van onderzoek naar de impact van immersieve technologie, roept het Rathenau Instituut dit najaar op tot een breed publiek en politiek debat over de digitale samenleving van morgen.
Order picking in distributiecentra
Een distributiecentrum is een plek waar goederen aankomen, gecombineerd en verdeeld worden en vervolgens doorgestuurd worden naar hun bestemming. Door de snelle groei van e-commerce, spelen distributiecentra een steeds belangrijkere rol in de moderne logistiek. Partijen in de sector beconcurreren elkaar op basis van hun responstijd en hebben dus veel belang bij een efficiënte werkwijze. Mede daarom staan ze sterk onder druk om aan procesverbetering te doen.
Nu al wordt in distributiecentra gebruik gemaakt van allerlei informatietechnologie. Papieren distributielijsten behoren tot het verleden. Desondanks is de sector sterk afhankelijk van menselijke werknemers. Magazijnwerkers, ofwel order pickers, spelen een sleutelrol in het werk dat in distributiecentra plaatsvindt. Ze zijn verantwoordelijk voor het lossen, nakijken, sorteren en op de juiste plek opslaan van de artikelen die binnenkomen, en vervolgens voor het verzendklaar maken en laden van de goederen. Johanna Bellenberg merkt op, dat op dit moment juist mensen de grote succesfactor in de logistiek zijn, vanwege hun cognitieve intelligentie en flexibiliteit. Nieuwe digitale technologieën kunnen hun werk wel ondersteunen en efficiënter maken.
Digitale hulpmiddelen in de logistiek
Momenteel zijn verschillende digitale systemen in omloop die de order picker ondersteunen bij diens werkzaamheden: de mobile data terminal, pick-by-voice-systemen en pick-by-light-systemen. Het eerste systeem is in essentie een barcodesysteem, waarbij de werknemer instructies van een schermpje op een handscanner afleest na het scannen van een pakket. Pick-by-light-systemen maken gebruik van speciale schappen die van lampjes voorzien zijn, zodat de medewerker instructies kan opvolgen. Pick-by-voice maakt gebruik van een koptelefoon en microfoon, waarbij instructies worden gegeven middels spraak.
Een recentere ontwikkeling is pick-by-vision, een systeem waarbij gewerkt wordt met AR-wearables. In het ideale geval combineren dergelijke wearables de functionaliteiten van de eerdergenoemde systemen: visuele instructies, spraakinstructies en instructies via barcodes. De barcodes worden dan gescand met ofwel een ingebouwde scanner, ofwel met een scanner die om een vinger gedragen wordt. Pick-by-vision heeft met pick-by-light en pick-by-voice gemeen, dat de magazijnmedewerker geen apparaat hoeft vast te houden en ook niet omlaag hoeft te kijken naar een scherm om instructies te lezen (zoals wel het geval is bij de mobile data terminal). Dat heeft veiligheidsvoordelen. De gebruiker heeft dan de handen vrij en behoudt ook het overzicht over de ruimte. Daarnaast heeft pick-by-vision de flexibiliteit van pick-by-voice, dat niet afhankelijk is van een bestaand schappensysteem. Bij vision picking hebben de visuele aanwijzingen echter als voordeel, dat ze ook werken in een lawaaierige omgeving.
Bellenberg benadrukt het belang van een eenvoudige en intuïtieve grafische interface. Die draagt bij aan de gebruiksvriendelijkheid, maar zorgt er tevens voor dat personeel snel getraind kan worden in het werken met de bril. Daarom wordt in de voor De Vries’ bedrijf ontworpen software vooral gewerkt met plaatjes en kleine icoontjes.
Minder zwaar en minder complex werk
In distributiecentra kunnen AR-systemen op verschillende manieren ingezet worden. De Vries’ bedrijf gebruikt ze om magazijnmedewerkers te instrueren bij welke stellingkast ze moeten zijn, welke producten ze daar moeten ophalen en waar ze die heen moeten brengen. In andere logistiekbedrijven worden AR-systemen ook gebruikt door bestuurders van voertuigen, als hulp bij het navigeren.
Werknemers vinden AR-systemen vooral aantrekkelijk, omdat ze hun werk fysiek minder zwaar of complex maken. Vanuit het perspectief van de werkgever zorgt de inzet van AR vooral voor efficiëntiewinst. Onderzoekers verwachten dat de technologie ook vaker zal gaan functioneren als een soort interface tussen mensen en robots. Op plekken waar een deel van het werk geautomatiseerd is, kan AR helpen bewegingen van mensen en robots op elkaar af te stemmen. Brillen monitoren de locaties van hun gebruikers. Door de data die dit oplevert te koppelen aan data over de positie van zelfrijdende robots, kunnen ze botsingen helpen te voorkomen. Zo dragen AR-brillen bij aan de veiligheid ter plekke, maar ook aan het subjectieve veiligheidsgevoel van werknemers.
De kosten en baten van AR
Om AR aantrekkelijk te maken voor grootschalig gebruik in de logistiek, moeten de ontwerpers van systemen nog wel enkele technische hindernissen nemen. Op dit moment is de beschikbare hardware bijvoorbeeld nog niet optimaal voor langdurig gebruik. De batterijduur van slimme brillen is laag. Bovendien kunnen processoren na een tijd oververhit raken. Schermen passen zich nog niet aan de lichtkwaliteit van de omgeving aan (bijvoorbeeld bij het van binnen naar buiten lopen). Dit kan leiden tot hoofdpijn of vermoeide ogen.
Op dit moment wegen de baten van investering in AR-technologie voor bedrijven ook nog niet echt op tegen de kosten die ze daarvoor moeten maken. Om het werken met AR mogelijk te maken, moeten bedrijven niet alleen brillen aanschaffen en de benodigde software laten ontwikkelen of implementeren, maar ook trainingskosten maken en eventueel aanpassingen bekostigen voor werknemers die behoefte hebben aan aangepaste brillen (bijvoorbeeld brillen op sterkte). En als de interne IT-teams van bedrijven zelf niet in staat zijn om AR-apparatuur te onderhouden of uit te breiden, komen er op termijn ook nog extra externe kosten bij.
Zorgen rond dataverwerking
Bovendien roept het gebruik van AR in de logistiek vragen op over de omgang van bedrijven met data. De slimme brillen die order pickers gebruiken, bevatten camera’s, microfoons en andere sensoren. Die verzamelen allerlei gegevens over de handelingen die gebruikers verrichten: het aantal stappen dat ze zetten, de route die ze lopen, of het aantal barcodes dat hun scanners registreren. Die data zijn nodig om het systeem goed te laten functioneren. Daarnaast kunnen managers en procesingenieurs er gebruik van maken om werkprocessen te verbeteren. Gegevens uit slimme brillen kunnen bijvoorbeeld aanleiding geven tot een andere inrichting van een magazijn, zodat de medewerkers zich er sneller kunnen verplaatsen of makkelijker bij bepaalde producten kunnen komen. Of ze kunnen ingezet worden om gebruikers te voorzien van persoonlijke feedback of advies. Dit kan een ster of vinkje zijn als een taak is voltooid, een scoresysteem, of feedback met informatie over prestaties van de werknemer, eventueel in vergelijking met eerdere prestaties of die van collega’s.
Dezelfde gegevens kunnen ook gebruikt worden om werknemers te monitoren, hun prestaties te sturen, of hun prestaties te evalueren. Dat geeft aanleiding tot zorgen over de privacy, de autonomie, en de mate van instemming en controle over technologie die werknemers hebben. Als de beelden opgeslagen en gedeeld worden, gaan er mogelijk ook nog andere privacy- en vertrouwelijkheidskwesties spelen – op persoonlijk niveau, maar ook op het niveau van organisaties (bijvoorbeeld in het geval van gepatenteerde data of processen). Het databeleid van een bedrijf is cruciaal voor het verkleinen van dergelijke risico’s.
Dit artikel is tot stand gekomen op basis van een interview met Johanna Bellenberg op 29 juni 2020 en een interview met Tjalling de Vries op 1 juli 2020.
Andere artikelen in deze reeks:
Augmented reality bij de bouw van de Boekelose brug
Digitalisering
06 november 2020
Artikel
Artikel
Artikel
Gerelateerde content:
rapport
Rathenau Instituut stelt 10 ontwerpeisen aan de digitale samenleving
Digitalisering
22 oktober 2020
Artikel