De macht van algoritmes in verkiezingstijd - Verrekijkers (9)
Kunnen verkiezingen worden beïnvloed door algoritmes achter social media, zoals X, Instagram en TikTok? Hoe werken algoritmes eigenlijk, en wat kun je als kiezer zelf doen? In een nieuwe aflevering van podcast Verrekijkers gaan we op zoek naar antwoorden.
In het kort:
- In de aanloop naar de Tweede Kamerverkiezingen op 29 oktober zijn veel politici actief op social media.
- In Verrekijkers onderzoeken we met Pieter van Boheemen (directeur van Post-X-society) hoe digitale platformen democratische processen, zoals verkiezingen, onder druk kunnen zetten.
- Ook gaan we langs bij Rudy van Belkom (Stichting Toekomstbeeld der Techniek). Welke nieuwe kansen bieden social media juist voor de democratie?
Op verzoek van de Tweede Kamer onderzoekt het Rathenau Instituut de mogelijke invloed van aanbevelingsalgoritmes op verkiezingen. Die algoritmes bepalen welke berichten je op je sociale media ziet.
Emoties in plaats van inhoud
Op social media platformen draait het om berichten die reactie uitlokken van gebruikers (liken, klikken, delen). En dat lukt het beste met berichten die negatieve emoties opwekken, zoals angst of haat. Een genuanceerde mening uiten heeft geen effect op social media: die wordt gewoon niet gezien.
Buitenlandse inmenging
De zorg leeft dat de algoritmes ook worden ingezet voor inmenging: ongevraagde tussenkomst door een buitenlandse actor in een binnenlandse aangelegenheid, zoals verkiezingen. Op dit moment lopen onderzoeken naar de inzet hiervan bij onder meer de verkiezingen in Roemenië, Duitsland en de Verenigde Staten. Hoe kan het dat een bepaalde politieke kandidaat opeens viraal gaat op TikTok? Of dat een video van een politicus verschijnt in de tijdlijn van heel veel mensen, ook bij mensen die deze kandidaat niet volgen?
Het is belangrijk om te beseffen dat je tijdlijn geen gegeven is. Deze is gemaakt, vanuit een verdienmodel.
Wat kun je als kiezer doen?
In de podcast hoor je concrete tips voor kiezers. Zodat je de mechanismen achter algoritmes beter kunt doorzien. En je hoort hoe het anders kan. Wil je weten hoe? Luister naar de aflevering.
De podcast is ook te beluisteren via o.a. Spotify en Apple Podcasts.
