calendar tag arrow download print
Doorgaan naar inhoud

Het innovatievermogen van Nederland

factsheet
14 december 2023
Innovatie concurrentie technologie

Foto: Hans van Rhoon/Hollandse Hoogte

Image
Wat is het innovatievermogen van Nederland in vergelijking met andere (Europese) landen? In deze factsheet bekijken we het innovatievermogen (de potentie om vernieuwingen tot stand te brengen) van Nederland vanuit een drietal rapporten.

In het kort

  • Het aandeel innovatieve bedrijven in het Nederlandse bedrijfsleven ligt dicht bij het EU-27 gemiddelde.
  • Nederland staat in de Top 10 van de Global Competitiveness Index van het World Economic Forum.
  • Vanaf 2023 behoort Nederland tot de groep ‘innovatieleiders’ in het European Innovation Scoreboard van de Europese Commissie.

Innovatie is een breed begrip dat kan worden geoperationaliseerd in verschillende typen. In de eerste plaats kan onderscheid worden gemaakt tussen technologische en niet-technologische innovatie. Technologische innovatie betreft zowel vernieuwing van producten als processen. Niet-technologische innovatie betreft vernieuwing in zowel de organisatie als marketing. In essentie is het innovatievermogen de mate waarin organisaties in Nederland dit soort vernieuwingen tot stand weten te brengen.

In deze factsheet wordt het innovatievermogen van Nederland op basis van drie rapporten beschreven:

  1. De Community Innovation Survey van Eurostat
  2. De Global Competitiveness Index van het World Economic Forum
  3. De European Innovation Scoreboard van de Europese Commissie


1. Aantal innovatieve bedrijven volgens de Community Innovation Survey

De Community Innovation Survey van Eurostat bevraagt bedrijven naar hun type innovatie-activiteiten. Onderstaande figuur laat zien dat het aandeel van innovatieve bedrijven in het bedrijfsleven in Nederland met 50% dichtbij het EU-27 gemiddelde ligt. 

2. Innovatievermogen volgens de Global Competitiveness Index

Het World Economic Forum publiceert jaarlijks de Global Competitiveness Index (GCI) waarin landen worden gescoord op hun concurrentievermogen. Innovatie is een van de twaalf ‘pijlers’ waarop deze index wordt gebaseerd. In 2018 is de GCI 4.0 geïntroduceerd. In de jaren daarvoor was Nederland opgeklommen tot de top tien voor de sub-index innovatie. Onderstaande tabel laat de positie van Nederland zien op deze sub-index voor innovatie sinds de introductie van de GCI 4.0. In de 2019 editie bekleedt Nederland de tiende positie. In 2020 is de reguliere ranking uitgesteld, vanwege de bijzondere coronamaatregelen van landen. In de speciale 2020 editie laat het World Economic Forum zien hoe herstel van de coronacrisis kan leiden tot productieve, duurzame en inclusieve economische systemen. 

Score op de sub-index ‘innovatie’ in de jaren 2017, 2018, en 2019
2019 2018 2017
Duitsland 1 1 1
Ver. Staten 2 2 2
Zwitserland 3 3 3
Taiwan, China 4 4 4
Zweden 5 5 6
Zuid Korea 6 8 10
Japan 7 6 7
Ver. Koninkrijk 8 7 5
Frankrijk 9 11 11
Nederland 10 9 8
Denemarken 11 12 14
Finland 12 10 9
Singapore 13 14 13
Oostenrijk 14 15 15
Israel 15 16 17
Canada 16 13 12
België 17 17 16
Australië 18 18 19
Luxenburg 19 19 18
Noorwegen 20 20 20


3. Innovatievermogen volgens de European Innovation Scoreboard

De Europese Commissie heeft een scoreboard ontwikkeld voor het innovatievermogen van Europese landen. De European Innovation Scoreboard (EIS; in de periode 2010-2015 Innovation Union Scoreboard geheten) laat de positie van de EU-landen op een samenvattende indicator voor de innovatieve prestaties van landen zien. De landen worden ingedeeld in een viertal groepen: innovatieleiders, sterke innovatoren, middelmatige innovatoren en bescheiden innovatoren. Nederland behoorde tot 2015 tot de groep van sterke innovatoren, vanaf 2015 was Nederland innovatieleider. In 2021 was Nederland een sterke innovator en in 2023 wederom een innovatieleider. Binnen de meeste dimensies presteert Nederland op of boven het EU-27 gemiddelde.