Bedrijven zijn de grootste uitvoerders van klimaatgericht onderzoek en innovatie in Nederland

Er is onderzoek en innovatie nodig om de doelstellingen van het Klimaatakkoord van Parijs, waaraan Nederland zich heeft verbonden, te behalen. Hiervoor stellen de ministeries van OCW en Economische Zaken, NWO en de Europese Unie geld beschikbaar. Om hoeveel geld gaat het en wat zijn de resultaten van klimaatgericht onderzoek en innovatie? Het Rathenau Instituut heeft de antwoorden op deze vragen op een rijtje gezet in het factsheet Klimaatgericht onderzoek en innovatie. Dit factsheet is een eerste stap waarmee de ontwikkeling van klimaatgericht onderzoek en innovatie de komende jaren kan worden bijgehouden.

In 2017 is ruim € 820 miljoen aan publieke financiering beschikbaar gesteld voor klimaatgericht onderzoek en innovatie in Nederland. Daarvan komt € 676 miljoen van de rijksoverheid. Klimaatgericht onderzoek en innovatie heeft daarmee een aandeel van 10% in de totale rijksfinanciering voor onderzoek en innovatie. Nederland behoort internationaal gezien tot de middenmoot, gemeten naar de resultaten die klimaatgericht onderzoek oplevert.

Opvallend is dat bedrijven de grootste groep uitvoerders zijn van publiek gefinancierd onderzoek, gevolgd door het hoger onderwijs en de publieke kennisorganisaties. Alexandra Vennekens, onderzoeker bij het Rathenau Instituut: ‘Dit benadrukt het belang van goed beheer van kennis die met publiek geld is opgedaan.’

Ook valt op dat klimaatgericht onderzoek naar verhouding meer gebeurt binnen thematische (‘missiegedreven’) onderzoeksprogramma’s dan binnen nieuwsgierigheidsgedreven en excellentie-onderzoek. ‘Deze bevinding is relevant voor de financiering en organisatie van missiegedreven wetenschap. Wanneer de overheid in het kader van een missie, zoals het behalen van klimaatdoelstellingen, via een thematisch programma onderzoeksgeld beschikbaar stelt, levert dat meer onderzoek voor die missie op, dan wanneer je onderzoekers vrij laat in de keuze voor hun onderzoeksonderwerp’, aldus Alexandra Vennekens.

De methode die het Rathenau Instituut heeft gebruikt om het factsheet op te stellen, biedt aanknopingspunten om missiegedreven wetenschap ook op andere terreinen dan het klimaat te monitoren. Alexandra Vennekens: ‘Als de samenleving een missie heeft waar onderzoek en innovatie voor nodig is, is het wenselijk om te weten in hoeverre daar ook middelen voor worden ingezet, waar dat geld terechtkomt en wat het oplevert. Het Rathenau Instituut kan die inzichten bieden.’

Meer weten over het organiseren en uitvoeren van missiegedreven wetenschap?    Dit najaar organiseert het Rathenau Instituut een debatreeks over de toekomst van de wetenschap. Het eerste debat vindt plaats op maandag 9 september 2019 en staat in het teken van missiegedreven wetenschap. U kunt zich daarvoor hier aanmelden.