Betrekken van burgers bij wetenschap kan beter
Festivalgangers ontdekken hoe de waterkwaliteit van Lake Lowlands van invloed is op de biodiversiteit en hoe zij zelf een handje kunnen helpen. Foto: Jiska Vaarwerk/NIOO-KNAW
Het betrekken van burgers bij wetenschap kan met de nodige aanpassingen meer waarde voor burgers én wetenschappers krijgen. Dat schijft het Rathenau Instituut in het rapport 'Vele handen maken meer dan licht werk'. Onderzoeksfinanciers kunnen bijvoorbeeld de financiële en juridische kaders herzien waardoor burgers en wetenschappers gemakkelijker mee kunnen doen. En kennisinstellingen kunnen burgers en wetenschappers meer tijd en ruimte geven.
In het kort:
- Het Rathenau Instituut analyseerde hoe burgers beter te betrekken bij wetenschap.
- Belangijk is om burgers en wetenschappers tijd en ruimte te geven.
- Financiers, kennisinstellingen en beleidsmakers zouden een duidelijke visie moeten opstellen.
Het Rathenau Instituut deed het onderzoek omdat steeds meer burgers en wetenschappers samenwerken aan het begrijpen en oplossen van maatschappelijke problemen. Daardoor wordt het belangrijker om te leren over goede manieren om burgerwetenschap te organiseren. Want als de samenwerking niet goed is georganiseerd, kan enthousiasme omslaan in teleurstelling. Dan verbreedt de kloof tussen wetenschap en samenleving.
Het rapport richt zich op de vraag wat onderzoeksfinanciers, kennisinstellingen en beleidsmakers kunnen doen om te zorgen dat burgerwetenschap betekenisvol wordt. Voor het rapport deden onderzoekers van het instituut een literatuurstudie, hielden ze zestien diepte-interviews en organiseerden ze workshops rond de thema’s zorg en gezondheid, klimaat en energie, en landbouw, natuur en voedsel.
Uit de analyse viel op dat er relatief veel aandacht voor burgers is bij het voortraject van onderzoek. Financiers besteden bijvoorbeeld veel zorg aan het opstellen van subsidieteksten, het organiseren van matchmakingbijeenkomsten en het samenstellen van beoordelingscommissies. Er wordt echter weinig stilgestaan bij hoe de samenwerking met burgers verloopt en welke lessen men kan trekken voor toekomstige projecten.
Het rapport beveelt aan dat financiers, kennisinstellingen en beleidsmakers een duidelijke visie opstellen voor betekenisvolle burgerwetenschap. Daarvoor geeft het rapport drie aandachtspunten. Dat zijn het voorkomen van spraakverwarring, het herzien van de financiële en juridische kaders, en het verhelderen van de rollen en verantwoordelijkheden van de betrokkenen.
‘Ik hoop dat ons rapport een stimulans is om samen te blijven werken aan betekenisvolle burgerwetenschap’, zegt onderzoekscoördinator Jasper Deuten van het Rathenau Instituut. ‘Vooral als gaat om het begrijpen en oplossen van maatschappelijke problemen zijn de ervaringen, kennis en expertise van burgers van belang.’
Op dinsdag 10 december organiseren we van 14.00 tot 15.00 uur een webinar over het rapport.
Lees de publicatie:
