calendar tag arrow download print
Doorgaan naar inhoud

Wetenschappers samen met burgers de grote problemen te lijf

Nieuws
Over Rathenau
06 juli 2022

Laurens Hessels voor zijn intreerede aan de Universiteit Leiden (foto: Dirk Hol)

Image
Laurens Hessels tussen andere hoogleraren in het academiegebouw van de Universiteit Leiden

Als wetenschappers willen bijdragen aan het oplossen van de grote maatschappelijke problemen van nu, zullen ze meer moeten samenwerken. En die samenwerking moet dan niet alleen plaatsvinden met wetenschappers uit andere disciplines, maar vooral ook met mensen uit de praktijk. Daarvoor pleit Laurens Hessels, die eind vorige maand zijn officiële intreerede uitsprak als hoogleraar Maatschappelijke waarde van wetenschap.

Het aanpakken van problemen zoals klimaatverandering, de overschakeling naar hernieuwbare energiebronnen en sociale ongelijkheid, vraagt om een wetenschap die het probleem centraal stelt. Deze zogenoemde opgavegerichte onderzoeksprogramma’s beginnen met de vraag welke resultaten ze willen bereiken. Van daaruit redeneren ze terug naar de kennis ervoor nodig is, de activiteiten die ondernomen moeten worden en wie daarbij betrokken moeten worden.

Transdisciplinair onderzoek

Als hoogleraar wil Hessels gaan onderzoeken hoe je dit soort programma’s organiseert zodat er niet alleen samenwerking tot stand komt tussen verschillende wetenschapsdisciplines, maar ook met mensen uit de praktijk en burgers. Bij dit zogenoemde transdisciplinaire onderzoek kijken wetenschappers over de grenzen van hun eigen wetenschapsgebied heen en buiten de wetenschap. Uitgangspunt van Hessels’ leerstoel is dat samenwerking tussen wetenschappers en praktijkmensen een belangrijke manier is om ervoor te zorgen dat wetenschap maatschappelijke waarde heeft.

Met transdisciplinair onderzoek deed Hessels jaren geleden zelf ervaring op toen onderzoeksinstellingen op het gebied van water de handen ineen sloegen om kennis bijeen te brengen om de waterkwaliteit in Nederland te verbeteren. Dit deden ze samen met Rijkswaterstaat, waterschappen, drinkwaterbedrijven en provincies. Hoewel deze Kennisimpuls Waterkwaliteit volgens Hessels nieuw inzichten opleverde, bleek het voor de verschillende partijen in de praktijk vaak lastig om met elkaar samen te werken.  

Als hoogleraar wil Hessels kijken hoe je onderzoekers, gebruikers van kennis en burgers op een goede manier kunt laten samenwerken aan het produceren van kennis die kan bijdragen aan het aanpakken van grote problemen. Ook wil hij gaan onderzoeken hoe je de maatschappelijke waarde van wetenschap kunt meten.

Laurens Hessels ging vorig jaar september van start als hoogleraar. Zijn leerstoel Maatschappelijke waarde van wetenschap (0,2 fte) is ondergebracht bij het Centrum voor Wetenschaps- en Technologiestudies van de Universiteit Leiden. Hij is ingesteld door het Rathenau Instituut, dat hem ook bekostigt. Naast zijn hoogleraarschap werkt Hessels als senior onderzoeker en coördinator onderzoekskwaliteit bij het Rathenau Instituut.

Download hier de volledige tekst van de oratie

Gerelateerde publicaties: