Tijdsbesteding en overwerk onder onderzoekers en docenten
Hoe verdelen onderzoekers en docenten hun tijd over verschillende taken en hoeveel tijd werken zij gemiddeld over? In deze datapublicatie laten we zien hoe onderzoekers en docenten aan verschillende instellingen hun tijd verdelen.
In het kort
- Onderzoekers en docenten besteden de meeste tijd aan onderzoek.
- Twee derde van de onderzoekers aan universiteiten werkt over. Van degenen die overwerken, doet de grootste groep dat tien uur per week,
- Hoe hoger de functie, hoe meer er wordt overgewerkt. Aan universiteiten en umc’s werkt 91% van de hoogleraren over. Onder promovendi is dat 55%.
Tijdsbesteding
Onderzoekers en docenten hebben naast onderzoek en onderwijs ook andere taken, zoals bijvoorbeeld management, kennisoverdracht en het begeleiden van andere onderzoekers. In onderstaande figuur zien we dat onderzoekers en docenten aan alle instellingen de meeste tijd besteden aan de taak onderzoek. Bij universiteiten en hogescholen speelt ook onderwijs een belangrijke rol. Onderzoekers en docenten aan universiteiten besteden gemiddeld 26% van hun tijd aan onderwijs en bij hogescholen is dit 18%. Hoewel kennisoverdracht één van de drie kerntaken is van universiteiten, besteden onderzoekers en docenten aan universiteiten slechts gemiddeld 4% van hun tijd aan deze taak. Onder publieke kennisorganisaties is dit het meest; circa 11%.
| Onderzoek | Onderwijs | Management- en organisatietaken | Onderzoeksbegeleiding | Studentbegeleiding | Verwerven financiering | Kennisoverdracht | |
| Universiteiten | 32 | 26 | 11 | 8 | 11 | 4 | 4 |
| UMC's | 39 | 8 | 12 | 11 | 7 | 5 | 3 |
| NWO/KNAW | 44 | 4 | 15 | 12 | 6 | 6 | 5 |
| Hogescholen | 22 | 23 | 12 | 9 | 15 | 6 | 5 |
| PKO's | 41 | 3 | 16 | 11 | 4 | 6 | 11 |
Overwerk
Veel onderzoekers en docenten geven aan dat zij overwerken. Aan de universiteiten en hogescholen gaat het om twee derde, aan de umc’s om 82%. Van degenen die overwerken, doet aan de universiteiten de grootste groep dat tien uur per week, aan de hogescholen en umc’s vier uur per week. Ruim 25% van het wetenschappelijk personeel van de universiteiten en umc’s zegt wekelijks meer dan een kwart meer uren te maken dan in hun contract is vastgelegd. Aan de hogescholen zegt 15% dat te doen.
Bij de instituten van NWO en de KNAW geeft 64% van de respondenten aan over te werken. Van hen werkt de grootste groep wekelijks acht uur over. Ook hier is er een grote groep (27%), die zegt meer dan kwart langer te werken dan in hun contract staat. Respondenten bij de PKO’s werken het minste over; 59% van hen werkt over. Van degenen die overwerken, doet de grootste groep dat vier uur.
| Type instelling | Gemiddelde werktijd als % van het contract | Aandeel respondenten dat overwerkt (meer dan 105% van de contractuele uren) | Aandeel respondenten dat meer dan 125% van de contractuele uren werkt |
| Universiteit | 120% | 66 | 27 |
| Umc | 122% | 82 | 26 |
| Hogeschool | 116% | 67 | 15 |
| NWO/KNAW | 127% | 64 | 27 |
| PKO | 112% | 59 | 13 |
Over het algemeen geldt: hoe hoger de functie, hoe meer er wordt overgewerkt. Aan universiteiten en umc’s werkt 91% van de hoogleraren over. Onder promovendi is dat 55%. Onder UD’s en UHD’s werkt ruim 80% over en onder postdoc onderzoekers is dat twee derde. Ook de hoeveelheid overwerk neemt toe met de functie. Onder hoogleraren werkt 55% meer dan 125% van de contractuele uren tegenover 12% van de promovendi.
Mannen aan universiteiten en umc’s werken vaker en langer over dan vrouwen. 73% zegt over te werken, de meesten met tien uur. Van de vrouwen geeft 66% aan over te werken. Van hen werkt de grootste groep vier uur extra.
Het aantal uren overwerkt is hoog vergeleken met de landelijke gemiddelden voor hoger opgeleiden. Van de hoger opgeleiden werkt 33% regelmatig over en 44% soms. Gemiddeld werken hoger opgeleiden 3,6 uur per week over bij een gemiddelde aanstelling van 4,3 dagen per week (TNO en CBS, 2019). Dit komt neer op ongeveer 10% van de aanstelling.