Neurotechnologie als commercieel goud? Verrekijkers (6)
Neurowetenschapper Maarten Boksem en host Simone Harmsen. Foto: Rathenau Instituut

Neurotechnologie kruipt steeds dieper in onze hersenen. Door de schedel heen, of via implantaten, kunnen wetenschappers steeds preciezer afleiden wat er gaande is in ons brein. Op dit moment wordt bovendien flink geïnvesteerd in consumentenproducten met neurotechnologie. In de zesde aflevering van onze podcast Verrekijkers bespreken we met neurowetenschapper Maarten Boksem wat onderzoekers, bedrijven en consumenten wel - en niet - kunnen met de toenemende hoeveelheid neurodata die zo worden verzameld.
In het kort:
- Maarten Boksem is neurowetenschapper en verbonden aan de Rotterdam School of Management van de Erasmus Universiteit.
- Hij gebruikt neurotechnologie om beter te begrijpen en voorspellen hoe mensen reageren op bijvoorbeeld reclames of filmtrailers.
- In de podcast bespreken we met hem welke informatie is af te leiden uit neurodata, en wat het kan betekenen dat techbedrijven nu op grote schaal investeren in neurotechnologie.
Neurotechnologie is een verzamelterm voor technologie die hersenactiviteit kan meten of beïnvloeden. Voor een deel werkt deze technologie door de hersenschedel heen. Een hersenfilmpje (EEG) werkt via elektrodes op het hoofd, en voor een zogeheten functionele MRI word je in een scanner gelegd. Daarnaast zijn er implantaten, die via een hersenoperatie in het brein zijn te plaatsen.
‘Het grootste risico is dat data uit neurotechnologie verkeerd worden geïnterpreteerd’
Tot voor kort werd neurotechnologie voornamelijk gebruikt voor medische onderzoeken en behandelingen. Ook in de marketing wordt al langere tijd gebruikgemaakt van onder meer EEG.
Maar er is een verandering gaande. Dankzij de ontwikkelingen in kunstmatige intelligentie worden meetgegevens van neurotechnologie (neurodata) steeds meer beschikbaar voor mensen zonder specifieke opleiding hiernaar. Techbedrijven doen bovendien grote investeringen in consumentenapparaten die hersensignalen meten, zoals hoofdbanden en oordopjes. Ook wordt geïnvesteerd in bredere toepassingen van hersenimplantaten, die op termijn volgens investeerders zouden kunnen helpen om de denkvermogens van mensen te vergroten.
Hoe realistisch zijn die beloften? In de podcast bespreken we met Maarten Boksem wat je op dit moment kunt afleiden uit meetgegevens uit ons brein. Wat voegen neurodata toe aan gegevens die al op andere manieren worden verzameld? En wat zijn de gevolgen als bijvoorbeeld werkgevers of rechters neurodata gaan gebruiken?
Nieuwsgierig naar de antwoorden? Luister dan de podcast:
De podcast is ook te beluisteren via o.a. Spotify en Apple Podcast en beschikbaar als transcript.