calendar tag arrow download print
Doorgaan naar inhoud

Bitcoin en andere valuta: de voorhoede van blockchaintechnologie

artikel
05 juni 2019
technologie Innovatie blockchain

Blockchain is een systeem dat gebruikt kan worden om gegevens vast te leggen. Het kan gebruikt worden voor bijvoorbeeld bankoverschrijvingen, eigendomsaktes en andere contracten en afspraken. Het bijzondere aan blockchain is dat er geen centrale autoriteit voor nodig is. Hoewel valuta slechts een van de vele mogelijke toepassingsgebieden van blockchaintechnologie zijn, zijn ze verreweg het populairst. In dit artikel ligt de nadruk op hoe de dominantie van bitcoin in het blockchain-veld de ontwikkeling van de technologie zou kunnen beïnvloeden.

In het kort

  • Omdat valutatoepassingen de discussie over blockchain domineren, en de meest bekende toepassingen zijn, hebben ze grote invloed op de ontwikkeling van blockchaintechnologieën.
  • Zelfs als bitcoin het financiële systeem niet radicaal verandert, kan het de weg vrijmaken voor andere toepassingen die grote voordelen kunnen bieden voor bijvoorbeeld productieketens en overheidsdiensten.

Dit artikel is een vertaling van een deel van het rapport How blockchain technology could change our lives, opgesteld door de Scientific Foresight Unit (STOA) van het Europees Parlement. STOA is een van de zusterorganisaties van het Rathenau Instituut.

Valuta: de voorhoede van blockchaintechnologie

Hoewel valuta slechts een van de vele mogelijke toepassingsgebieden van blockchaintechnologie zijn, zijn ze verreweg het populairst. Hetzelfde geldt voor bitcoin, dat slechts een van de vele valuta's is die is geïmplementeerd via een blockchain, maar het is wel verreweg de meest bekende. Veel recente initiatieven hebben zich gericht op de meer uitgebreide mogelijkheden van blockchain-technologie, maar het is zeldzaam om een reguliere discussie over blockchain te vinden zonder enige verwijzing naar bitcoin of, op z’n minst, naar voor blockchain geschikte valuta's. Omdat valutatoepassingen de discussie over blockchain domineren en de meest volwassen en bekende toepassingen vertegenwoordigen, hebben ze grote invloed op de ontwikkeling van blockchain-technologieën in bredere zin.

Hier volgt een korte bespreking van de werking van blockchain-applicaties voor valuta en enkele van hun implicaties. Aangezien er echter al verschillende toegankelijke handleidingen en discussiestukken over dit onderwerp zijn, zal de nadruk liggen op hoe de dominantie van bitcoin in het blockchain-veld de ontwikkeling van de technologie en andere toepassingen van gedistribueerde grootboeken zou kunnen beïnvloeden.

Hoe werken ze?

Bitcoin werd gelanceerd door Satoshi Nakamoto, een pseudoniem voor de mysterieuze en ongrijpbare uitgever (s) van een artikel waarin wordt beschreven hoe cryptografie, in combinatie met een gedistribueerd grootboek, kan worden gebruikt om een ​​digitale valuta zonder centrale autoriteit te implementeren om betalingen te verifiëren. Traditioneel kunnen mensen geld wisselen met een andere valuta omdat beide partijen een derde partij vertrouwen, meestal de geldigheid van een bankbiljet of een tussenpersoon zoals een bank of een wisselkantoor.

Nakamoto's systeem heeft geen harde valuta en geen tussenpersoon, maar creëert een betrouwbaar systeem door middel van innovatief gebruik van cryptografie en peer-to-peer netwerken. Wanneer de ene gebruiker een bitcoin naar een andere verzendt, worden de details van de transactie (zoals afzender en ontvangstadressen, en het overgemaakte bedrag) naar het bitcoin-netwerk uitgezonden, zodat de transactie door alle netwerkgenoten kan worden gevalideerd.

Nadat het door het netwerk is gevalideerd, wordt de transactie verpakt in een 'blok' van transacties en via het 'mining'-proces toegevoegd aan de steeds groter wordende lijst met blokken die het blockchain-grootboek vormen. Deze lijst wordt opgeslagen door peers in het netwerk. bitcoin heeft ook een functie, waarbij nieuwe bitcoins worden gegenereerd en aan het systeem worden toegevoegd, wat leidt tot inflatie. Deze worden gedistribueerd aan mijnwerkers (bovenop de som van transactiekosten in het blok) als een beloning voor het succesvol toevoegen van transacties aan de blockchain.

Mijnbouw kan door elke gebruiker met elke computer worden gedaan, maar er is een industrie van professionele mijnwerkers ontstaan, met behulp van speciale computers die speciaal voor dit doel zijn ontwikkeld. De gedistribueerde structuur van het systeem in combinatie met de cryptografische functionaliteit maakt bitcoin ongelooflijk robuust. Het vereiste vertrouwen om transacties mogelijk te maken, wordt bereikt door de wetenschap dat alle transacties - verleden, heden en toekomst - door alle gebruikers (zij het automatisch) worden gezien.

Bitcoin

Bitcoin is verreweg de grootste op blockchain gebaseerde valuta, hoewel er verschillende andere bestaan ​​met enigszins verschillende technische kenmerken. Verschillen worden vaak aangetroffen in het mijnbouwproces, wat aanzienlijke computerresources kan vergen. Sommige valuta gebruiken bijvoorbeeld minder resource-intensieve algoritmen dan bitcoin. Het algoritme van Peercoin is ontworpen om tijdens de ontwikkeling minder hulpbronnenintensief te worden. Ze variëren ook in de snelheid en het mechanisme waarmee nieuwe valuta wordt gegenereerd en gedistribueerd (dus in hun inflatiebeleid). Velen hebben een vooraf gedefinieerd maximaal aantal munten en zodra deze limiet is bereikt, worden er geen nieuwe munten gegenereerd en kunnen mijnwerkers alleen profiteren van transactiekosten. Sommige valuta gebruiken algoritmen die zijn ontworpen om de opkomst van 'professionele mijnwerkers' te voorkomen die gespecialiseerde mijnbouwapparatuur gebruiken.

Omdat transacties erg weinig kosten (momenteel van € 0 tot € 0,10), maar een permanente, veilige registratie bieden, is het mogelijk om bitcoin blockchain te gebruiken voor andere niet-financiële doeleinden. Dit 'meeliften' kan worden gebruikt om verschillende andere niet-valutagerelateerde toepassingen te onderzoeken en te lanceren, van stemmen tot octrooibescherming. Hoewel dit soort aanpak de ontwikkelaar belet op maat gemaakte functies te implementeren, biedt het een goedkope, gemakkelijk toegankelijke en stabiele infrastructuur, waardoor het een uitstekende 'zandbak' is voor het verkennen van ideeën. Andere valuta's zijn opgezet met bredere applicaties expliciet in het achterhoofd. Ethereum is een blockchain-implementatie die is opgezet na de whitepaper en crowdfunding-campagne van Vitalik Buterin. Het bevat een valuta (ether, die wordt omschreven als 'brandstof') en ook een code die kan worden gebruikt om een ​​breed scala aan niet-financiële functies te implementeren (zie slimme contracten, beheer van digitale rechten en gedecentraliseerde autonome organisaties).

Als ze hun potentieel benutten, zouden ze een speerpunt van decentralisatie kunnen vormen, waarbij de instellingen die traditioneel financiën beheren - waaronder regeringen en banken - minder machtig worden.

Potentiële effecten en ontwikkelingen

In 2014 heeft een advies van de Europese Bankautoriteit verschillende risico's van op blockchain gebaseerde valuta's naar voor gebracht. Het verwierp ook hun onmiddellijke voordelen - met name snelle, veilige en goedkope overdrachten - die volgen hen niet relevant zijn in de EU, waar conventionele overdrachten al betrekkelijk snel, veilig en goedkoop zijn. Voor veel gebruikers liggen de echte voordelen van op blockchain gebaseerde valuta's, naast kleine tijds- en kostenbesparingen, in de functionaliteit en waarden die niet in traditionele valuta worden gevonden. Hier doelen ze op enkele van de bekende 'problemen' van bitcoin, zoals de enorme prijspieken en het gebruik op illegale websites op het dark web, die beide mogelijk veel nieuwe gebruikers hebben aangetrokken. Simpel gezegd, als er geen substantiële voordelen zouden zijn voor het gebruik van op blockchain gebaseerde valuta in Europa, dan zou er geen substantieel gebruik in Europa zijn. De acceptatie van op blockchain gebaseerde valuta blijft groeien, ondanks een grote inbreuk op de beveiliging van Ethereum, waardoor de ideologische basis ervan werd bevraagd.

Deze valuta's zijn al in de voorhoede van de ontwikkeling van blockchain, wat zou kunnen leiden tot een grote techno-sociale onrust. Als ze hun potentieel benutten, zouden ze een speerpunt van decentralisatie kunnen vormen, waarbij de instellingen die traditioneel financiën beheren - waaronder regeringen en banken - minder machtig worden. Aan de andere kant drijven dezezelfde overheden en banken momenteel blockchain-onderzoek en -ontwikkeling aan in richtingen die bij hun eigen doelen passen. Deze blockchains kunnen minder gedecentraliseerd en transparanter zijn dan andere.

Echter, misschien wel de grootste impact van blockchain-gebaseerde valuta's kan worden gevonden in andere gebieden dan het financiële systeem. Bitcoin ‘et al’ bieden een brede gebruikersbasis, vruchtbare ruimtes voor experimenten en 'brandstof' om nieuwe ideeën naar voren te stuwen. Zelfs als bitcoin het financiële systeem niet radicaal verandert, kan het de weg vrijmaken voor andere implementaties die serieuze voordelen kunnen bieden voor bijvoorbeeld toeleveringsketens en overheidsdiensten. Hoewel de discussie over een breed scala aan toepassingen van blockchain nu alledaags is, domineerden valuta's zoals bitcoin de meeste media- en beleidsaandacht voor blockchain in de afgelopen paar jaar, en dit kan van invloed zijn op de manier waarop de technologie zich ontwikkelt. Met andere woorden, frequente verwijzing naar de fluctuerende waarde van bitcoin en het gebruik ervan in zwarte markten kan de relevante actoren en het publiek afleiden van een productievere discussie over het brede scala van kansen en uitdagingen die de technologie daadwerkelijk biedt.

Anticiperende beleidsvorming

Op blockchain gebaseerde valuta's bieden veel uitdagingen op juridisch en regelgevingsgebied, zoals mechanismen voor consumentenbescherming, handhavingsmethoden en mogelijkheden voor illegale activiteiten zoals belastingontduiking en de verkoop van illegale goederen. Ze bieden ook verschillende potentiële voordelen voor de burgers, zoals lagere kosten, betere beveiliging en een toegankelijker en innovatiever financieel systeem. Deze en andere kwesties werden erkend in een recente motie van het Europees Parlement, waarin ook werd gewezen op het bredere potentieel van blockchain-technologie 'ver voorbij de financiële sector', en waar werd opgeroepen tot een evenredige regelgevingsaanpak en de ontwikkeling van geschikte capaciteit en expertise op EU niveau.