‘Data zijn het nieuwe plastic’
Foto: Een groep mensen plant een boom/Shutterstock
In het kort:
- Oud-politici, ex-top-ambtenaren, onderzoekers, wetenschappers en deskundigen werkten mee aan het boek, waaronder: Pieter Winsemius, Ed Nijpels, Herman Wijffels, Bernice Notenboom en astronaut Andre Kuipers.
- De bijdragen geven vanuit verschillende invalshoeken een perspectief op de komende vijftig jaar milieu- en duurzaamheidsbeleid.
- Melanie Peters wijst in haar bijdrage onder meer op het belang van het voeren van een goed maatschappelijk gesprek over de grote opgaven van deze tijd.
Milieubeleid voor de komende decennia
In haar bijdrage belicht Melanie Peters verschillende ontwikkelingen die een rol spelen in het milieubeleid voor de komende decennia. Zo moet er rekening gehouden worden met de grote hoeveelheid datagebruik. Dataopslag is duur en kost veel energie. Daarmee zijn data het nieuwe plastic. De energietransitie is ook een digitale transitie, die vraagt om een gedegen datastrategie.
Voor het milieu en het milieubeleid is het verder belangrijk om afspraken te maken over belangrijke thema’s, schrijft Melanie Peters. Dit geldt onder meer voor het eigendom en gebruik van de publieke ruimte, zowel de bovenaardse ruimte als de virtuele en digitale ruimte. Ook het eigendom en gebruik van kennis van de natuur, inclusief ons DNA en van levensprocessen, vragen om afspraken. En om te kunnen beslissen over de inzet van nieuwe kennis en technologie voor de uitdagingen van deze tijd is openbare en onafhankelijke kennis nodig.
Transities
We staan als maatschappij voor grote maatschappelijke opgaven. Transities, onder meer de energietransitie, zijn nodig om klimaatverandering tegen te gaan, biodiversiteit te beschermen, en te zorgen voor voedselvoorziening zonder overmatig gebruik van geneesmiddelen en bestrijdingsmiddelen. Ook voor goed waterbeheer en het tegengaan van verdroging, het beheersen van ziekten en plagen die van dier op mens overgaan zijn veranderingen nodig. Al deze opgaven zijn complex en vragen om wetenschappelijke en technologische innovatie, maar ook om maatschappelijke innovatie. Specifiek beleid is nodig, waarbij techniekontwikkeling en beleid gelijk moeten opgaan. Ook moeten we nieuwe vormen van sturing en bestuur, zoals tentative governance, uitproberen.
Milieu is onze leefomgeving die ons gezond houdt en ons grondstoffen biedt. Daar moeten we zorgvuldig mee omgaan, omdat ze eindig zijn. Er liggen grote vragen voor het milieubeleid en het is zaak dat dit milieubeleid weer hoger op de agenda wordt gezet.
Als Rathenau Instituut is het onze opdracht na te denken over de consequenties van ontwikkelingen voor de maatschappij, de democratie en de politiek, schrijft Melanie Peters. Met elkaar moeten we een goed gesprek voeren met als fundamentele vraag: Welke samenleving willen we zijn? Op basis daarvan geven we het milieu- en duurzaamheidsbeleid van de toekomst vorm.
