De toekomst van open science, waarin onderzoekers publicaties en achterliggende data delen, is nog onduidelijk, maar Europa kan zich er wel op voorbereiden. Dat stelt het Rathenau Instituut in het EU-rapport Perspectives on the future of Open Science.
In het kort:
- Het Rathenau Instituut schreef op verzoek van de Europese Commissie een toekomstverkenning over open science.
- Aan de hand van vier scenario’s komt het rapport tot aanbevelingen die hoe dan ook van pas komen.
- Aanbevelingen zijn onder andere: investeer in standaarden, hou vast aan Europese waarden en heb oog voor onderzoekers.
Het Rathenau Instituut voerde een zogeheten scenariostudie uit naar de toekomst van open science. In de scenariostudie staan vier toekomstscenario’s centraal. Zoals bij alle scenariostudies zijn die scenario’s geen voorspellingen van de toekomst, maar bedoeld om inzicht te krijgen in grote lijnen en ontwikkelingen.
Bij de scenario’s ging het vooral over hoe Europa het best kan inspelen op mogelijke ontwikkelingen in de Verenigde Staten en China op het gebied van openheid en samenwerking in de wetenschap. De scenario’s maken een aantal risico’s inzichtelijk rond onder andere braindrain, misbruik van kennis en free-ridergedrag.
Uit de toekomstverkenning blijkt dat Europa een aantal voorbereidingen kan treffen, ongeacht welk scenario of welke mix van scenario’s er plaatsvindt. Het rapport doet daarom vijf suggesties voor beleid:
- Zorg voor een duidelijk profiel voor de Europese wetenschap en baseer dat op Europese waarden.
- Investeer in het standaardiseren en bewaren van onderzoeksgegevens.
- Investeer in kwaliteitscontrole zodat gegevens of bevindingen uit niet-Europese regio’s ook goed gebruikt kunnen worden.
- Ontwikkel en bevorder nieuwe manieren om onderzoekers te prikkelen en te belonen om mee te werken aan open science.
- Stimuleer zogeheten open collaboration, waarin wetenschappers samenwerken met niet-wetenschappers.
Het Rathenau Instituut was door de Europese Commissie gevraagd om een scenariostudie rond open science uit te voeren. In november komt de UNESCO met aanbevelingen die de internationale gemeenschap moeten helpen bij het ontwikkelen van rechtvaardig en inclusief beleid op het gebied van openheid en samenwerking in de wetenschap.
Publicatie
Perspectives on the future of Open Science - Effects of global variation in open science practices on the European research system. European Commission. 2021. (auteurs: Laurens K. Hessels, Lionne Koens, Paul J.M. Diederen)