Nederlanders stellen voorwaarden aan gebruik sensoren door politie

Dit blijkt uit een onderzoek naar het perspectief van burgers op de inzet van sensoren voor veiligheid en leefbaarheid, dat het Rathenau Instituut vandaag presenteert.

Het onderzoek is gedaan op verzoek van de politie en is gebaseerd op interviews, onderzoek onder focusgroepen en literatuuronderzoek.

Sensoren verzamelen een enorme hoeveelheid data

Nederland telt steeds meer sensoren die de leefbaarheid en veiligheid moeten bevorderen. Deze sensoren worden steeds kleiner en kunnen steeds meer meten. Zo gebruikt de politie soms bodycams en kunnen wifitrackers drukte nauwkeurig in kaart brengen.

Burgers en bedrijven gebruiken de meeste sensoren: circa 1,5 miljoen, los van de smartphones die vrijwel iedereen op zak heeft. Gemeenten hebben 3.000 camera’s opgehangen en de politie gebruikt er 500 tot 1.000.

Bij elkaar verzamelen sensoren een enorme hoeveelheid data. Nederlanders zijn daar niet uitgesproken vóór of tegen. Het ligt vooral aan de situatie. Zo wordt sensorinzet meer geaccepteerd om bijvoorbeeld zware criminelen te volgen, en veel minder wanneer de technologie dichtbij komt, zoals camera’s die vastleggen wie een huis in- en uitlopen.

Burgers verwachten dat de politie de balans zoekt

De studie maakt duidelijk dat Nederlanders genuanceerd denken over sensorgebruik. Het gaat hen erom dat er niet alleen aandacht is voor veiligheid en privacy, maar ook voor andere waarden, zoals democratische rechten, transparantie, efficiëntie en menselijk contact. Burgers verwachten dat de politie, in overleg met de samenleving, een goede balans vindt tussen verschillende waarden.

Op basis van het onderzoek heeft het Rathenau Instituut acht spelregels opgesteld die gebruikt kunnen worden door zowel de politie als andere overheidsdiensten en bedrijven en burgers.