Ontdek meer via Instagram

#MixedReality (3)
Wat is echt en wat is nep? Welke data zijn gevoelig en hoeveel invloed heeft het spoor van data dat een gebruiker achterlaat? In afl. 3 van ‘Mixed Reality’ spreekt designer Nicky Liebregts met kunstenaar Julia Janssen over de impact van digitalisering

#donordialoog
Om het tekort aan donororganen op te lossen, kunnen we in de toekomst misschien menselijke organen in dieren laten groeien. Wat vind jij van dieren als donor? Ga met het Rathenau Instituut, NEMO Kennislink en anderen in gesprek tijdens de Donordialoog, 7/11 @ NEMO Amsterdam.

#MixedReality (2)
Hoe (on)zichtbaar is een slechtziende op het internet? Hoe zit dat in de fysieke wereld? In aflevering 2 van de kookshow ‘Mixed Reality’ spreekt designer Nicky Liebregts met slechtziende Bianca Abutan over inclusie, exclusie en anonimiteit.

De stand van Digitaal Nederland
Daadkracht van het nieuwe kabinet is nodig om digitale innovatie te laten bijdragen aan een écht veilige, duurzame, gezonde en menselijke digitale samenleving. In ons nieuwe rapport geven we een overzicht van de politieke vragen voor de komende vier jaar.

#WeTheInternet
Burgers vinden datAIZ er meer zeggenschap, bewustzijn en kennis over dataverzameling moeten komen. Dat blijkt uit gesprekken die het Rathenau Instituut voerde met Nederlandse burgers, als onderdeel van de wereldwijde burgerdialoog We The Internet

#Deepfakes
Deepfakes zijn niet meer te stoppen, maar we kunnen ons er wel tegen wapenen. We schreven met Europese zusterinstellingen het rapport Tackling deepfakes in European policy. Lees het nieuwsbericht.

#MixedReality‘
Filler of filter?’ In aflevering 1 van de kookshow ‘Mixed Reality’ van Nicky Liebregts is cosmetisch arts dr. David Mosmuller te gast. Samen spreken ze over zijn ervaringen in de praktijk en in hoeverre de mens maakbaar is.

#Cookies
Accepteren van cookies gaat vaak eenvoudiger dan het afwijzen ervan. Bezoekers van sites staan daardoor meer data af dan ze eigenlijk zouden willen. Het nieuwe wetsvoorstel van de EU voor het reguleren van digitale diensten zou cookies weigeren eenvoudiger kunnen maken. Dat schrijft het Rathenau Instituut in een Bericht aan het parlement

#AIverordening
Aanscherping van de voorgestelde Europese AI-verordening is nodig om ernstige risico’s op mensenrechtenschendingen te beteugelen. Lees welke aandachtspunten we het parlement meegaven.

#GreenDeal
De Europese Fit-for-55-plannen voor vermindering van broeikasgassen zijn ambitieus, maar focussen te veel op technologische transformatie.  Lees ons artikel.

#Hoogleraar
Laurens Hessels wordt hoogleraar Maatschappelijke waarde van wetenschap. Hij is per 1 september benoemd aan de Universiteit Leiden naast zijn baan als senior onderzoeker bij het Rathenau Instituut.

#Drijfveren
Na ruim een jaar werken op afstand gaan universiteiten en hogescholen weer open. Wat heeft corona betekend voor onderzoekers en docenten? Dat is een van de dingen die we naar boven willen halen via onze vierjaarlijkse drijfverenenquête. Invullen kan nog steeds.

#OnlineOntspoord
Burgers zijn onvoldoende beschermd tegen immoreel gedrag op het internet. In 'Online ontspoord' presenteert het Rathenau Instituut een uniek overzicht van onwenselijk gedrag. Onderzoeker Wouter Nieuwenhuizen ging in gesprek met Dit is de Dag op NPO Radio 1. Beluister het hele gesprek.

De gehele publicatie 'Online ontspoord - Een verkenning van schadelijk en immoreel gedrag op het internet in Nederland'

#Spraakmakers
De ontwikkeling van het coronavaccin speelt een belangrijke rol in het vertrouwen in de wetenschap, ook bij burgers die minder vertrouwen hebben.  Melanie Peters sprak bij Spraakmakers (NPO Radio 1) over het onderzoek van het Rathenau Instituut naar vertrouwen in de wetenschap. Besluister de Hele uitzending of lees meer over het onderzoek via de link in bio.

#Duurzaamheid
Welke grote vragen liggen er de komende decennia voor milieu- en duurzaamheidsbeleid en hoe moeten we dit vormgeven? Melanie Peters, directeur van het Rathenau Instituut, schreef een hoofdstuk voor het boek ‘Keerpunt in zicht. Hoe verder met milieu en duurzaamheid?’

#DNAdata
Hoe beschermen we publieke waarden, zoals privacy, veiligheid en rechtvaardigheid, nu deze door toename, commercialisering en internationalisering van het gebruik van DNA-data onder druk staan?

 #OnlineOntspoord
Op internet gaan mensen ongemerkt grenzen over. Mensen ontsporen online sneller dan in het ‘gewone’ leven. Onderzoek van het Rathenau Instituut laat zien dat de overheid bij de bestrijding van uitwassen zelf actiever moet worden. Bijvoorbeeld om bedrijven en de samenleving op hun verantwoordelijkheid te wijzen.

Interview in het NRC met onderzoeker Mariëtte van Huijstee

De gehele publicatie 'Online ontspoord - Een verkenning van schadelijk en immoreel gedrag op het internet in Nederland'

#DeWereldenAI
Betrouwbaarheid van artificiële intelligentie is niet alleen een technische kwestie, maar vooral een sociaal-economische. Filosofie hoogleraar Emma Ruttkamp-Bloem (Zuid-Afrika) over het belang v/h Afrikaanse perspectief voor de ethiek van AI.

#DeWereldenAI
In deze aflevering gaan we in gesprek met diplomatiek attaché Stein van Oosteren van UNESCO, die vertelt over wat er allemaal komt kijken bij het ontwikkelen van zo’n mondiale aanbeveling over de ethiek van AI.

#VertrouwenindeWetenschap
Sinds we in 2012 met meten begonnen, zagen we niet eerder zo’n groot vertrouwen in de wetenschap. Bijna 25% van de Nederlanders zegt dat hun vertrouwen is toegenomen, onder andere dankzij de snelle ontwikkeling van de coronavaccins. Vertrouwen van Nederlanders in de wetenschap stijgt | Rathenau Instituut

#MixedReality
Kun je een maaltijd maken met je eigen data? Nicky Liebregts, artist in residence van het Rathenau Instituut, werpt in de kookshow ‘Mixed Reality’ prikkelende en urgente vragen op over de digitale wereld van morgen. Lees het interview en bekijk de trailer.

#Herschept
Is het mogelijk kunstmatig leven te scheppen? Onderzoekers wereldwijd proberen dit met het maken van een synthetische cel. Wat is dat?  Het Rathenau Instituut en designer @enlightens_miesloogman nemen je in de podcast ‘Herschept’ mee in de wereld van de synthetische cel. Beluister nu de trailer.

#Drijfveren21
Ben jij onderzoeker of docent aan een instelling voor hoger onderwijs of een onderzoeksinstituut? Laat ons weten wat je ambities zijn en waarom je die wel of niet kunt waarmaken! Nog tot 16 juli kun je meedoen aan ons vierjaarlijkse onderzoek naar drijfveren en tijdsbesteding van onderzoekers

#Toekomstvanwerken
Hoe ziet de toekomst van werken eruit? Het Rathenau Instituut vertelde op verzoek van de commissie voor Sociale Zaken en Werkgelegenheid meer over het werk van het Rathenau Instituut en sprak over de relatie tussen technologische ontwikkelingen en arbeid.

#VertrouwdeWetenschap
Jong of oud, praktisch en theoretisch geschoold: burgers hebben een gedeelde behoefte aan betrouwbare wetenschap – zeker als die wordt gebruikt voor overheidsbeleid. Dat blijkt uit het nieuwste onderzoek van het Rathenau Instituut. Ons nieuwste rapport laat zien waarom het vertrouwen daalt als wetenschap gebruikt wordt voor beleid en wat er nodig is om dat vertrouwen te behouden en te verstevigen.

#DeWereldenAI
Ensuring human-centric AI requires that all of our strengths and mandates are aligned and that we make a complementary effort towards the same end goals’, says Karine Perset, administrator of the OESO AI Policy Observatory. ‘That is why we encourage collaboration with United Nations bodies.’

#Groningen
Bij het begin van de coronapandemie kwam de Nederlandse overheid meteen in actie. Bij de aardbevingen in Groningen duurde het jaren voordat ze erkende dat er iets ernstig mis was. Welke rol speelde kennis bij de politieke besluitvorming in beide gevallen? Twee medewerkers van het Rathenau Instituut schreven hierover een essay dat deze week verscheen.

#Balansvdwetenschap
Het sterk competitieve karakter van de wetenschap is vooral zwaar voor jonge onderzoekers. Dat stelt voorzitter Rosanne Anholt van het promovendinetwerk in onze serie over de Balans van de wetenschap: ‘We werken allemaal naar een burn-out toe.’ Balans van de wetenschap (4) ‘We werken allemaal naar een burn-out toe’ 

#Drijfveren
Wat betekent de coronacrisis voor het werk van onderzoekers aan universiteiten, instellingen en hogescholen? Het Rathenau Instituut wil dat zichtbaar maken via het vandaag gestarte onderzoek naar drijfveren en tijdsbesteding, dat elke vier jaar gehouden wordt. Onderzoekers van alle niveaus en docenten uit het hoger onderwijs kunnen hun ervaringen met ons delen.

#DNAdata
Een voorouder opsporen of achterhalen of een genetische ziekte in je familie voorkomt. DNA-data worden steeds meer gebruikt en de business eromheen is enorm gegroeid. Alleen worden de data niet altijd waardevol gebruikt en zijn de rechten van burgers onvoldoende beschermd. Het Rathenau Instituut geeft oplossingsrichtingen voor waardevoller gebruik van DNA-data.

#TWIN
De overheid gaat fors meer investeren in R&D en innovatie. Dat blijkt uit het jaarlijkse overzicht van het Rathenau Instituut. Vooral samenwerkingsverbanden van bedrijven, kennisinstellingen en overheden lijken daarvan te gaan profiteren. 

#Besluitvorming
De inzet van AI en algoritmen binnen de overheid biedt nieuwe mogelijkheden, maar is ook risicovol wat betreft mensenrechtenbescherming en democratische controle. Wat zijn de uitdagingen? En hoe kan de Eerste Kamer meer grip krijgen op de besluitvorming?

#spraaktechnologie
Boodschappen doen met hulp van een spraakassistent of ermee samenwerken op de werkvloer: spraaktechnologie raakt steeds meer wijdverspreid. Wat betekent dit voor je privacy en autonomie?

#VirtualReality
Met een VR-bril op dompel je je onder in een compleet andere wereld. Welke gevolgen heeft dit voor je data en privacy?

#jaarverslag
Hoe onze toekomst eruit ziet, bepalen we voor een groot deel zelf. Daarom heeft het Rathenau Instituut ook in 2020 zich ingezet om de maatschappelijke dialoog over wetenschap, technologie en innovatie te stimuleren. Benieuwd hoe? Lees het jaarverslag.

#datacentra
Nieuw kabinet, kom met een visie over grote datacentra, 5G en energie, zegt het Rathenau Instituut. Bedrijven, burgers en lokale overheden hebben behoefte aan een duidelijk pad naar een duurzame, digitale toekomst. In Nederland is veel kennis aanwezig om hieraan bij te dragen.

#AugmentedReality
Augmented reality (AR) legt een digitale laag over de werkelijkheid. Wie bepaalt daarin wat we zien? Lees meer op onze dossierpagina.

#VirtualReality
Wat is de invloed van tech zoals Virtual Reality (VR) op onze sociale identiteit? Kan je bijv. een beetje sterven door de aanraking van een virtuele hand? En kan gepixeld bloed koken? Onderzoeker Dhoya Snijders gaat vanavond (8 april 2021) het gesprek aan tijdens het Imagine Film Festival (19.30u).

#coronapaspoort
Het coronapaspoort zou een grote verandering betekenen; van verantwoord gedrag zoals thuisblijven bij klachten, naar een situatie waarin bepaalde vrijheden afhangen van een formeel bewijs. Het Rathenau Instituut vraagt om zorgvuldig handelen en deelt 7 overwegingen.

#RECIPES
Gene drive technologie maakt het mogelijk om populaties van insecten en andere dieren te veranderen als nooit tevoren. Moeten we de toepassingen ervan verder ontwikkelen? Het voorzorgsprincipe kan het kompas zijn om de koers te bepalen. 

#DeWereldenAI
Wat betekent AI voor het functioneren van de democratie? Claes de Vreese waarschuwt dat het publieke debat fragmenteert, o.a. door microtargeting. ‘We bevinden ons in een kantelperiode waarin we de nodige stappen kunnen en ook zouden móeten zetten.’

#gezichtsherkenning
Technieken om mensen te identificeren aan de hand van hun lichaamskenmerken en hun gedrag, worden beter en goedkoper. Het Rathenau Instituut pleit ervoor om ze te verbieden in de openbare ruimte. Straks kan niemand nog anoniem over straat. 

#microtargeting
Politieke partijen gebruiken microtargeting om Kiezers te winnen. Hoe beïnvloedt deze handel in data over persoonskenmerken ons democratisch proces? Hoog tijd voor transparantie en een maatschappelijk debat over microtargeting bij politieke advertenties. 

#internationaleVrouwendag
Eicellen invriezen, een thuistest voor vruchtbaarheid en een ovulatieapp. Bevordert dit soort technologie de emancipatie van de vrouw? Het Rathenau Instituut gaat het onderzoeken.

#DeWereldenAI - Haroon Sheikh
‘Het is urgent om te onderzoeken welke technologische oplossingen kunnen bijdragen aan het autoriseren van online content zoals deepfakes’, zegt Haroon Sheikh, senior wetenschapper bij de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid en als filosoof verbonden aan de Vrije Universiteit Amsterdam.

#Voorzorgsprincipe - in de zorg
Digitale systemen kunnen dokters ondersteunen bij hun werk. Dat is handig, maar het vraagt ook om voorzorg. Hoe kan het voorzorgsprincipe worden toegepast?   

#statement
Zorg wereldwijd voor een eerlijke verdeling van vaccins en geef bepaalde groepen voorrang bij het vaccineren. De ethische commissies van UNESCO, IBC en COMEST, roepen in een statement op tot solidariteit en vrije keuze bij vaccineren. 

#openscience
Nooit eerder deden zoveel Nederlanders mee aan de Nationale Tuinvogeltelling als vier weken geleden. Toch kan het betrekken van burgers bij de wetenschap nog veel beter. De stappen die daarvoor gezet moeten worden, staan in Samen verder met open science

#voorzorgsprincipe
Het leven zit vol risico’s. Het voorzorgsprincipe – ‘better safe than sorry’ - helpt om daarmee om te gaan. Maar wat betekent dit principe precies voor jóu? In dit artikel kijken we naar de toepassing van het voorzorgsprincipe bij klimaatzaak Urgenda en de Q-koorts. 

#Waterstof
Volgens de Europese Commissie is #waterstof de rockster van de nieuwe, duurzame economie. Maar wat is een rockster zonder publiek? Hoog tijd voor een publiek debat over waterstof.

#dnadialoog - presentatie rapport
Volg de livestream: livestream https://www.blendedconnect.nl/events/presentatie-dna-dialoog/ (vanaf 15:45 uur) 

#DeWereld&AI - De beleidsmakers
Hoe leiden we artificiële intelligentie in goede banen? We spraken met Noor Huijboom, Heleen Janssen en Sigrid Johannisse over de wereldrichtlijnen van UNESCO, het Nederlandse impactassessment-instrument en lessen uit de VS en Canada. Lees het interview.

#DeWereld&AI - Sally Radwan (Egypte)
Hoe leiden we de wereldwijde ontwikkeling van artificiële intelligentie in goede banen? Sally Radwan, een van de 24 experts die de wereldrichtlijnen van UNESCO voorbereiden, vindt publiek-private samenwerking cruciaal voor het ontwikkelen van verantwoorde AI. Verder waarschuwt ze dat teveel internationale harmonisatie kan conflicteren met regionale culturele waarden en normen. Lees het interview.

#Manifest
De opkomst van AR, VR en spraaktechnologie vervaagt de grens tussen mens en computer, tussen fysiek en digitaal en tussen nep en echt. Het Rathenau Instituut presenteert 10 ontwerpeisen die van overheden, bedrijven en burgers om urgente actie en dialoog vragen.

#AugmentedReality
Met augmented reality bouwen we virtuele versies van onze straten, onze meubels en ons uiterlijk en voegen die als ‘lagen’ toe aan de werkelijkheid. Kunnen we echt en nep nog onderscheiden? En hoe zorgen we dat AR onze wereld verrijkt en niet verarmt? Het vandaag verschenen rapport: 'Nep echt - verrijk de wereld met augmented reality' presenteert ontwerpregels voor onze fysiek-virtuele wereld. 

#DeWereld&AI - Sennay Ghebreab
Hoe zetten we AI in voor een meer inclusieve samenleving en welke afspraken maken we daarover? ‘Discriminerende AI houdt ons een spiegel voor en legt discriminatie en ongelijkheid in de maatschappij bloot. Dat is waardevol’, stelt neuro-informaticus Sennay Ghebreab. Lees het interview.

#DeWereld&AI - Sennay Ghebreab
Hoe zetten we AI in voor een meer inclusieve samenleving en welke afspraken maken we daarover? ‘Discriminerende AI houdt ons een spiegel voor en legt discriminatie en ongelijkheid in de maatschappij bloot. Dat is waardevol’, stelt neuro-informaticus Sennay Ghebreab. Lees het interview.

#DigitaleDemocratie
Het Nederlandse parlement en de regering kunnen leren van digitale burgerbetrokkenheid in andere landen, waaronder Estland, Duitsland en Taiwan. Maar voor vruchtbare, vrije en veilige interactie tussen bestuurders, politici en burgers is meer nodig dan technologie. Dat blijkt uit nieuw internationaal vergelijkend onderzoek van het Rathenau Instituut dat vandaag verschijnt. 

#AR #VR #Spraaktechnologie - Rathenau Live
Digitale interactie hoeft niet langer via schermen, want met onze stem, onze ogen of een enkele beweging kunnen we ook onze omgeving sturen. Of stuurt die digitale wereld ons? Praat mee & ervaar het tijdens ons online evenement.

#Desinformatie
Desinformatie had tot nu toe in Nederland geen aantoonbaar effect. Maar onderzoek van het Rathenau Instituut laat zien dat het snel kan veranderen. Hoe maken we de Nederlandse samenleving en onze democratie weerbaar? Lees ons rapport ‘Digitale dreigingen voor de democratie – Over nieuwe technologie en desinformatie’

#Coronamelder-app
De Eerste Kamer heeft nu ook ingestemd met de wet voor de coronamelder-app. Er blijven nog wel wat punten van aandacht over. Het Rathenau Instituut, dat eerder schreef over de corona-app en veel onderzoek doet naar nieuwe technologie en de invloed op de samenleving, zet de belangrijkste aandachtspunten op een rij. Lees onze artikel.

#Groeifonds
Het Nationaal Groeifonds (voorheen ‘Wopke-Wiebes-fonds’) zou afscheid moeten nemen van het idee van de doorsijpel-economie en meer kunnen inzetten op een overheid die de economie richting geeft en technologie in dienst stelt van de maatschappij. Dat zegt het Rathenau Instituut op basis van jarenlang onderzoek van het innovatiebeleid.

#DeWereld&AI - Katleen Gabriel
Hoe leiden we de ontwikkeling van verantwoorde AI in goede banen? 'Ik ben absoluut niet tegen technologische vooruitgang, maar ik zie die vooruitgang graag gelijk opgaan met ethische vooruitgang. Interdisciplinair onderwijs speelt daarbij een sleutelrol', stelt moraalfilosoof Katleen Gabriel.

#Europa
De EU wil technologisch voorop lopen, minder afhankelijk zijn van andere landen én een open economie zijn. Dat wordt nog een hele toer. Lees meer

#Digitalisering
Vanavond debatteert de Tweede Kamer over het rapport van de Ttjdelijke commissie Digitale toekomst “Update vereist – Naar meer parlementaire grip op digitalisering”. Hoe kan de Tweede Kamer grip houden op de digitalisering van de samenleving? Het Rathenau Instituut keek hoe andere parlementen dit doen. 

#Lessenuitdelichtstad
Projecten voor een slimme stad zien er mooi uit, maar hebben veel voeten in de aarde. Lees wat wij leerden van Eindhoven. Rapport Voeten in de aarde - Datagestuurde innovatie in de stad.

#Voorzorgsbeginsel
Hoe belangrijk is het om als samenleving voorzichtig te zijn met nieuwe technologieën, waarvan nog niet alle risico’s helder zijn? Kun je ook té voorzichtig zijn? En wie is verantwoordelijk? Deze vragen stonden centraal tijdens een discussiebijeenkomst met burgers over het voorzorgsbeginsel.

#WeTheInternet
Wat betekent 5G? Welke sporen laat ik na op het internet? Wie kan en mag iets met mijn data? Heb je interesse om mee te denken over dit soort vragen? Meld je aan voor de internationale dialoog ‘We, the Internet’ en praat mee over de toekomst van het internet.

#Digitalisering
Willen we in steden leven die vol staan met deelscooters en slimme lantaarnpalen? Gemeenteraadsleden kunnen belangrijke keuzes maken als het gaat om digitalisering. Het Rathenau Instituut ontwierp een denkraam dat daarbij kan helpen.

#Vaarkamplezing
Welke richting willen we als samenleving inslaan met nieuwe innovaties in de dierfokkerij en veehouderij? Op basis van eigen onderzoek geeft het Rathenau Instituut antwoord op deze vragen en blikt terug op de Vaarkamplezing met Melanie Peters.

#ToekomstbestendigeWetenschap
De uitgangspositie van de Nederlandse wetenschap is goed. Maar, er zijn ook zorgen voor de toekomst. Op welke punten gaat het goed en welke punten vragen om aandacht?  Lees het artikel.

#Kunst&Wetenschap
Wat kan wetenschap leren van kunst en andersom? Kunstenaar Roos Groothuizen was de afgelopen 2 jaar artist in residence bij het Rathenau Instituut. Samen met Dhoya Snijders blikt ze terug op de samenwerking, die nieuwe manieren opleverde om de dialoog te starten.

#BalansvdWetenschap
De coronacrisis maakt extra duidelijk hoe belangrijk wetenschap is. De Nederlandse wetenschap heeft een goede infrastructuur en is internationaal goed verbonden, blijkt uit de Balans van de wetenschap, die het Rathenau Instituut vandaag presenteert. Maar er zijn ook zorgen over o.a. werkdruk en baanonzekerheid. Hoe zorgen we ervoor dat de Nederlandse wetenschap ook in de toekomst goed kan inspelen op urgente, maatschappelijke vragen en aan de verwachtingen van de samenleving kan voldoen?

#HybrideAardappel
Gaat de hybride aardappel Afrika voeden? Oost-Afrikaanse boeren en landbouwinstellingen zijn enthousiast, zo bleek tijdens een workshop. Aan welke voorwaarden moet worden voldaan om ervoor te zorgen dat deze innovatie succesvol wordt in Oost-Afrika? Lees het artikel.

#AI&Ethiek
'Programmeurs die werken met AI moeten een ethische training krijgen.' Duidelijke feedback tijdens de UNESCO-consultatie over de internationale aanbeveling voor #Ethiek en #AI.  Hoe geven we vorm aan een wereldwijd ethisch kader voor AI?  Een terugblik.

#CoronaMelder
De CoronaMelder waaraan het kabinet werkt zal een duidelijke plek moeten krijgen in het publieke gezondheidssysteem. De laatste plannen voor deze app laten nog veel vragen onbeantwoord. Het Rathenau Instituut noemt zes kwesties waarover meer duidelijkheid moet komen.

#RECIPES
What is right and fair in situations of scientific uncertainty? How should interests be weighed up? In our new article we shed light on the four stakeholder groups involved in the balancing exercise of the application of the precautionary principle.

#DeWereld&AI
Betrek burgers bij de ethische reflectie op kunstmatige intelligentie (AI), zegt hoogleraar Filosofie van Mens en Techniek Peter-Paul Verbeek (Universiteit Twente). Lees een nieuwe blog #DeWereldenAI over het belang van internationale afspraken over de ethiek van AI.

#Landbouwbeleid
Nog minstens zeven jaar wordt 30% van het EU-budget besteed aan landbouw. Dat spraken de Europese leiders deze week af in Brussel. In 2023 zal er wel een nieuw gemeenschappelijk landbouwbeleid zijn. De overgang naar duurzame landbouw vraagt om kennis en betrokkenheid van burgers. Recente Rathenau Instituut-rapporten bieden aanknopingspunten.

#quantumcomputer
Liggen met de komst van de quantumcomputer onze geheimen op straat? Lees ons artikel over digitale weerbaarheid en wat we kunnen doen tegen kwaadwillenden met een quantumcomputer.

#DNAdialoog
YAY! WHUT? HMM… Of NAH: leerlingen van het Emmauscollege in Rotterdam geven in hun eigen bewoordingen hun mening over het aanpassen van erfelijk DNA van embryo’s. Lees de terugblik op het gesprek met deze jonge mensen, die de voors en tegens goed weten te wegen.

#Verzamelwet
Burgers moeten goed beschermd worden tegen het ongemerkt verzamelen en analyseren van zeer persoonlijk biomedische gegevens op basis waarvan soms vergaande conclusies worden getrokken. De voorgestelde Verzamelwet gegevensbescherming van minister Dekker moet daarvoor meer mogelijkheden bieden.

#UNESCO
Wanneer is de toepassing van AI geoorloofd en wanneer is de grens bereikt? UNESCO werkt aan een internationale aanbeveling. Denk mee en geef feedback via de enquête.

#Besluitvorming
Hoe kunnen digitale middelen helpen bij betere besluitvorming op nationaal niveau? Het Rathenau Instituut geeft zes adviezen.

#DNAdialoog
Stel dat we door nieuwe voortplantingstechnieken kunnen kiezen dat een ongeboren kind een erfelijke afwijking niet heeft, wat betekent dit voor mensen die deze aandoening (nog) wél hebben? De deelnemers van de DNAdialoog over maakbaar ouderschap en leven.

#Cyberweerbaarheid
Nieuwe technologieën als kunstmatige intelligentie bieden niet alleen kansen om Nederland digitaal weerbaarder te maken. Ze zijn zelfs noodzakelijk. Lees ons rapport.

#DigitaleInnovatie
Digitale innovaties kunnen mensenrechten bedreigen, maar ook bevorderen. Door daar meer op te letten, kunnen we de samenleving duurzamer, gezonder, vrijer en veiliger maken. Daarop wijzen we in ons Bericht aan het parlement.

#Desinformatie
De Europese Commissie pakt de verspreiding van desinformatie aan. Burgers weerbaar en mediawijs maken lijkt een betere aanpak en bevordert het brede, democratische debat, zegt het Rathenau Instituut. 

#DNAdialoog
Als mijn ouders mijn DNA hadden aangepast, was ik dan nu mezelf geweest, of eigenlijk iemand anders? Een groep kinderen ging met elkaar in gesprek over het aanpassen van DNA in embryo’s. Lees de terugblik.

#Kennisecoystemen
Hoe krijg je tijdens crises verschillende wetenschappelijke disciplines bij elkaar? "Denk niet in projecten en financieringsstromen, maar stuur op kennisecosystemen en maatschappelijk resultaat", stelt het Rathenau Instituut. Lees ons Bericht aan het parlement.​

#Wetenschapsbeleid
EU wil onderzoek met meer impact. Wij adviseren om het onderzoek te koppelen aan nationale en regionale problemen. Lees onze blogpost voor de London School of Economics.

#Werkvloermonitoring
Thuiswerken, wie kijkt mee? Onderzoeker Djurre Das sprak tijdens een webinar over het rapport ‘Werken op waarde - Grenzen aan digitale monitoring op de werkvloer door middel van data, algoritmen en AI'.

#Onderwijsopafstand
De coronacrisis dwong scholen om massaal digitaal les te geven. Positieve en negatieve effecten worden nu zichtbaar. Het Rathenau Instituut biedt de Tweede Kamer handvatten om hiermee om te gaan.

#BitsforPeace
Hoe zorgen we voor een veilige, vrije toekomst in cyberspace? In de blogserie Bits for Peace zochten we de afgelopen maanden naar oplossingen. In deze laatste blog trekken onderzoekers Jurrien Hamer en Rinie van Est van het Rathenau Instituut vijf conclusies.

#DuurzameEnergie
Europa wil na de coronacrisis naar een duurzame economie. Heel goed. Zorg dan wel dat de burger centraal staat en niet de technologie. Lees ons artikel.

#RECIPES
How can precaution be combined with innovation opportunities? Rathenau Institute investigates the application of the precautionary principle and innovation opportunities within the project RECIPES. Read the first article in a series. 

Gene editing en het belang van de onafhankelijke wetenschapper
Welke argumenten zijn er voor en tegen het gebruik van nieuwe technieken om genetisch gemodificeerd voedsel te produceren? Wetenschappers kunnen het debat hierover verrijken en beleid informeren. Het is wel van belang dat ze zich onafhankelijk en belangeloos opstellen. Lees het artikel.

#KunstmatigeIntelligentie
Europa heeft grootse plannen rond artificiële intelligentie. Maar realiseert AI ook Europese waarden? Lees onze aanbevelingen voor de Europese Commissie.

#Jaarverslag
Hoe zorgen we dat de mens centraal blijft staan? Lees in ons jaarverslag 2019 welke onderzoeken we publiceerden en hoe wij de dialoog hierover hebben gestimuleerd.

#Concentratiepillen
Laat pillenslikkende studenten aan het woord. Lees ons Bericht aan het parlement ‘Prestatieverhogende pillen bij jongeren - Zorg voor een breder perspectief’.

#MeerGripOpDigitalisering
De digitalisering verandert de hele samenleving. Hoe kan de Tweede Kamer grip houden op de ontwikkelingen? Het Rathenau Instituut keek hoe andere parlementen dat doen.  

#InternationaleMobiliteit
Wetenschappers die onderzoek doen naar kunstmatige intelligentie komen en gaan in Nederland. Het Rathenau Instituut vergeleek de Nederlandse cijfers met die uit de landen die het meest over kunstmatige intelligentie publiceren.

#DigitaleParticipatie
Tijdens een webinar van Democratie in Actie vertelde dr. Paul Diederen hoe digitale middelen de lokale democratie vitaler en sterker kunnen maken, mits je ze goed gebruikt.

#OpenScienceConferentie2020
Het bevorderen van gelijkheid is een belangrijk doel van Open Science. Maar hebben Open Science-toepassingen ook mogelijk negatieve gevolgen?  Anne-Floor Scholvinck deelt samen met drie panelleden van de Open Science Conferentie 2020 haar visie in een blog.

#BitsforPeace
Hoe zorgen we voor een veilige, vrije toekomst in cyberspace? Lees het perspectief van Frank Slijper van vredesorganisatie PAX.

#DNAdialoog
Mag je een eicel bevruchten in het lab om met het embryo onderzoek te doen? En het erfelijk DNA van embryo’s aanpassen? Zorgvuldige politieke besluitvorming hierover vraagt om aandacht voor samenhang tussen beide vragen. We blikken terug op onze recente publicatie over deze thematiek. Lees de terugblik. 

#DeWereld&AI
AI ontwikkelt zich razendsnel en overstijgt landsgrenzen. Hoe kunnen we internationaal samenwerken en afspraken maken? UNESCO werkt aan mondiale richtlijnen. Lees meer over AI en ethiek in onze openingsblog.

Report
The EU shows a growing ambition to use science and innovation for geopolitical and societal goals, such as strengthening its position and combating climate change. Read our new report.

Voorzorgsprincipe en innovatiekansen
Hoe kan het voorzorgsprincipe samengaan met innovatiekansen? Lees het 1e artikel van een serie over de toepassing van het voorzorgsprincipe en innovatiekansen. 

#debestevragenaandemeester
Melanie Peters (directeur Rathenau Instituut): “Als samenleving hebben we behoefte aan onderzoek dat ervoor zorgt dat ons onderwijs van hoog niveau blijft en dat het klaar is voor de toekomst van alle kinderen. Daarvoor zijn betere, gedeelde, brede vragen nodig.” Hoe? Lees ons onderzoek: In open science toont zich de meester – Publieke betrokkenheid bij onderwijsonderzoek.

#Onderwijsopafstand
Ben je onderwijzer, leraar of docent? Heb je ervaringen met lesgeven op afstand? Deel ze met het Rathenau Instituut dat een rapport maakt over digitalisering in het onderwijs. 

#DNAdialoog
Wat als we er in Nederland voor kiezen om het aanpassen van DNA van embryo's niet toe te laten? Lees het in ons toekomstscenario over zwanger worden in het jaar 2039.

Debat over corona
Het debat over de coronacrisis wordt nog te eenzijdig gevoerd. Het is hoog tijd om burgers en wetenschapper van allerlei pluimage in de discussie te betrekken. Lees het artikel.

#GezondeBytes
Hoe zetten we AI verantwoord in voor onze gezondheid? We blikken terug op de blogserie #GezondeBytes. Lees de blog.

Thuisdebat
Kijk het iBestuur Thuisdebat #2 ‘Privacy in tijden van corona’ terug.

Data delen
De coronacrisis maakt de lopende discussie over het delen van digitale data in de gezondheidszorg uiterst actueel. Hoe kunnen we zorgvuldig omgaan met patiëntendata of de inzet van apps? Diverse publicaties van het Rathenau Instituut gaan in op deze urgente vraag. Luister ook naar de podcast met Petra Verhoef van het Rathenau Instituut met Vilans, kennisorganisatie voor de langdurende zorg.

#GezondeBytes
Hoe zetten we AI verantwoord in voor onze gezondheid? Lees het perspectief van Max Welling, hoogleraar Machine Learning aan de Universiteit van Amsterdam en Vice President Technologie bij Qualcomm. 

#Hogescholen
Hogescholen en onderzoek? Het aantal lectoren steeg tussen 2007 en 2016 fors, maar bleef gelijk in 2017. Lees het nieuwsbericht en de factsheet.

#GezondeBytes
Hoe zetten we AI verantwoord in voor onze gezondheid? Lees het perspectief van Antoinette de Bont, hoogleraar Sociologie van Innovaties in Zorg aan de Erasmus University Rotterdam

#DNAdialoog
Kan het aanpassen van erfelijk DNA in embryo’s bijdragen aan een gelijke samenleving? Lees het in ons toekomstscenario over zwanger worden in het jaar 2039.

#GezondeBytes
Hoe zetten we AI verantwoord in voor onze gezondheid? Lees het perspectief van Joost Gerritsen, AI, big data en robotica-advocaat.

Praat mee
‘Stel dat genetische aanpassing in de toekomst mogelijk is, dan worden er op termijn bijvoorbeeld minder kleine mensen geboren. Wat betekent dat dan voor die gemeenschap?' Lees het interview met Gerard Hilhorst, erelid van de Belangenvereniging van Kleine Mensen.

#GezondeBytes: blogserie over AI in de zorg
Hoe zetten we AI verantwoord in voor onze gezondheid? In blog 8 van de blogserie #GezondeBytes lees je het perspectief van Nico van Meeteren en Hanneke Heeres, van Topsector Life Sciences & Health.

Do It Yourself Snorkelmasker
Een steentje bijdragen om COVID-19 te bestrijden met DIY medische hulpmiddelen? Lees meer.

Privacyvriendelijk verdienmodel
Hoe kunnen techbedrijven ondersteund worden door beleid om persoonsgegevens te borgen? Lees het rapport van de Digital Future Society Think Tank.

Europese wetenschap en innovatie
In ons rapport 'Europese wetenschap en innovatie in een nieuw geopolitiek speelveld' inventariseerden we de plannen van de nieuwe Europese Commissie voor het wetenschaps- en innovatiebeleid. Lees ons nieuwsbericht hierover of download direct het rapport.

Enquête over open science
Open science voor de hele wereld? Denk mee en vul de enquête van Unesco in.
Lees hier meer informatie en ga naar de enquête

Toekomstscenario
Wat als we het aanpassen van erfelijk DNA in embryo’s toelaten op een vrije voortplantingsmarkt? Lees het in ons toekomstscenario over zwanger worden in het jaar 2039. 

De kracht van deepfakes
Waarom doen techbedrijven deepfakes in de ban? Lees het artikel

Werken op waarde geschat
“Vang niet alle mensenwerk in data.” Dat staat in ons rapport: Werken op waarde geschat - Grenzen aan digitale monitoring op de werkvloer door middel van data, algoritmen en AI. Lees het nieuwsbericht

Terugblik: dialoog met verloskundigen
Welke impact heeft het aanpassen van DNA van toekomstige kinderen op het werk van verloskundigen? En hoe denken zij daarover? In het kader van de nationale #DNAdialoog gaan verschillende groepen over het thema in gesprek. Lees de terugblik

#GezondeBytes: blogserie over AI in de zorg
Hoe zetten we AI verantwoord in voor onze gezondheid? In blog 7 van de blogserie #GezondeBytes lees je het perspectief van een investeringsfonds.

Open Science Conference 2020
Presenteren op afstand: Rathenau Instituut collega Anne-Floor Scholvinck over het belang van publieke betrokkenheid bij onderzoek in de psychiatrie. Lezing voor de Open Science Conference 2020 in Berlijn.  Bekijk de lezing of lees meer

Thuiswerken
Thuiswerken: nu even een oplossing, maar hoe verandert digitaal werken de verhouding met je baas? En met je collega’s?  Het gebeurt nu op grote schaal. Rathenau Instituut collega Djurre Das over de juiste balans in de podcast ‘Listening To The Future’ (op: 39.48 min.) Luister de podcast

Materiaalonderzoek
Nederlandse materiaalwetenschappers missen geld voor bemensing, onderhoud en vernieuwing van hun infrastructuur. Ook is er behoefte aan coördinatie. Lees het rapport

Toekomstscenario
Zwanger worden in 2039: hoe ziet dat eruit? Wat als dan alles draait om de preventie van ziekten? Wij schetsen een toekomstscenario. Doe mee met het gesprek over de wenselijkheid van het aanpassen van DNA van embryo’s. Lees het scenario

Denk mee: nieuw werkprogramma
Waar moet het Rathenau Instituut de komende 2 jaar onderzoek naar doen? Wij stellen een nieuw werkprogramma op & stellen uw mening op prijs. Suggesties zijn welkom via onze vragenlijst. Vul de vragenlijst in

Negenmaandenbeurs
In de landelijke DNA-dialoog gaan we met zoveel mogelijk mensen in gesprek over de vraag of we het aanpassen van erfelijk DNA van embryo’s willen toevoegen aan de huidige ‘gereedschapskist’ van voortplantingstechnieken. In februari voerden we gesprekken met bezoekers van de Negenmaandenbeurs. Lees de terugblik

Report
The science of modification of heritable DNA in embryos takes place in an international context. Ethical and societal questions call for a dialogue. Learn more about the Dutch approach in the ongoing public dialogue. Read the report

Missiegedreven innovatiebeleid
Het Rathenau Instituut doet de komende tijd onderzoek naar missiegedreven innovatiebeleid. Missiegedreven innovatiebeleid is dé nieuwe term die de overheid hanteert om allerlei complexe maatschappelijke uitdagingen en transities te lijf te gaan. Meer weten? Lees het artikel

Embryo-onderzoek Mag je een eicel bevruchten in het lab om met het embryo onderzoek te doen? De Nederlandse overheid stelt via de Embryowet grenzen aan handelingen met embryo’s voor vruchtbaarheidsbehandelingen en onderzoek. Het rapport 'Gewicht in de schaal - Nederlanders over onderzoek met embryo's' geeft weer wat Nederlanders vinden van onderzoek met embryo's, in het bijzonder van het speciaal tot stand brengen van embryo's voor onderzoek, hetgeen nu niet is toegestaan. Het kabinet heeft gevraagd om een maatschappelijke discussie voordat er een besluit wordt genomen over eventuele aanpassing van de Embryowet. Lees het rapport

Embryologendialoog
Hoe denken embryologen over het aanpassen van erfelijk DNA in embryo’s? In het kader van de nationale #DNAdialoog gaan verschillende groepen over het thema in gesprek. We schreven een terugblik op de dialoog tussen embryologen. Lees de terugblik

Bits for Peace
Hoe zorgen we voor een veilige, vrije toekomst in cyberspace? Jochem de Groot, directeur Corporate Affairs bij Microsoft, deelt zijn perspectief op dit onderwerp in onze blogserie. Lees het artikel

Responsible VR. Protect consumers in virtual reality
Is virtual reality invasive in such a way that it should be regulated like medical technology? In our research ‘Responsible VR. Protect consumers in virtual reality’ we highlight the importance of a discussion on this topic. Read the report

Met het oog op morgen
Welke samenleving willen we zijn: dat bepaalt de toekomst van zwangerschap en geboorte. Rathenau Instituut collega Petra Verhoef in Met het Oog op Morgen. Luister de uitzending of lees ons rapport

Video
De samenleving wordt steeds meer digitaal. Wat als het niet lukt om daar goed in mee te gaan? Directeur Melanie Peters van het Rathenau Instituut sprak in het programma NieuwLicht over het recht op menselijk contact in een digitale maatschappij. Bekijk de uitzending

De toekomst van energie
n de driedelige reeks ‘Duurzame energie vraagt om datastrategie’ bespreken we hoe de energievoorziening in Nederland verandert en welke consequenties dat heeft voor ons allen. Deel drie van de serie behandelt de belangrijkste democratische kwesties van een digitaliserend energiesysteem. Lees het artikel

Blogserie 'Gezonde Bytes'
In deze blogserie onderzoeken we hoe kunstmatige intelligentie (AI) verantwoord voor onze gezondheid wordt ingezet. In het vierde deel vertelt Carine van Oosteren, senior beleidsmedewerker bij de Sociaal-Economische Raad (SER), over de gevolgen van AI voor de taken van zorgprofessionals en de werkgelegenheid in de zorg. Lees het artikel

Blogserie 'Bits for Peace'
Wat moeten burgers weten over het oplopende internationale cyberconflict? In deze blog, onderdeel van de serie 'Bits for Peace', legt onderzoeker Sico van der Meer (Clingendael Instituut / Technische Universiteit Eindhoven) uit wat nationale overheden kunnen doen om de situatie veiliger te maken. Lees het artikel

Privacy
Handig, zo’n slimme tv of spraakassistent die kan meedenken of -luisteren. De keerzijde is dat we door slimme apparaten óók steeds minder onbespied zijn. Hoe bereid je je kinderen voor op een wereld waarin privacy onder druk staat? Linda Kool sprak hierover bij BNR met Art Rooijakkers in ‘De eeuw van mijn dochters’. Luister de uitzending of lees meer

Duurzame energie en digitalisering
In de driedelige reeks ‘Duurzame energie vraagt om datastrategie’ bespreken we hoe de energievoorziening in Nederland verandert en welke consequenties dat heeft voor ons allen. Lees het eerste artikel uit de serie of het tweede artikel

Dubbelinterview
Ter ere van het 50-jarig jubileum van de Stichting Biowetenschappen en Maatschappij (BWM) gaven @Rathenau directeur Melanie Peters en hoogleraar moleculaire genetica Hans Clevers een dubbelinterview. Lees het in het jubileumcahier van stichting Biowetenschappen en Maatschappij. Lees meer

Toekomstscenario: een beroemde neus?
De toekomst van 3D-bioprinten is nog onzeker. De discussie over mogelijke impact van deze technologie kunnen we wel al voeren. Bijvoorbeeld aan de hand van een fictief scenario ('techno-moral vignette') over gelijke toegang en data-eigenaarschap. Lees meer

Het debat over de betekenis van AI begint pas net
Waarom is het belangrijk om de grootste techbedrijven te kennen? Er is een unieke concentratie van macht ontstaan bij deze tech-giganten. Ze doen enorme investeringen en domineren de ontwikkeling van AI-diensten. Ze verzamelen persoonlijke gegevens, maken profielen van mensen en beheren de infrastructuur voor publiek debat. Lees meer

Aardappelveredeling 
Hybride aardappelveredeling belooft bij te dragen aan ecologische duurzaamheid en voedselzekerheid. Hiervoor is tijdige sturing noodzakelijk. In dit onderzoek ontwikkelden we drie scenario’s die helpen om de toekomst van de aardappelteelt te verbeelden. Mede op basis van die scenario's schetsen we de benodigde economische, maatschappelijke en beleidsmatige voorwaarden om de maatschappelijke belofte van hybride aardappelveredeling waar te kunnen maken. Lees meer

Mensen of robots op de werkvloer?
Vliegtuigbouwer Boeing verving recent bij een deel van de productie robots door mensen. De robots bleken de werkzaamheden onvoldoende adequaat uit te voeren. Autobouwer Tesla deed hetzelfde als Boeing. Lang werd gedacht dat robots steeds meer de plek van mensen in zouden gaan nemen op de werkvloer. Maar is dit wel zo en waarom geven bedrijven bij sommige productieprocessen juist de voorkeur aan mensen? Directeur Melanie Peters sprak bij Nieuwsweekend van NPO Radio 1 over dit onderwerp. Bekijk en beluister het interview

Cyberspace zonder conflict
Cyberaanvallen vinden dagelijks plaats, en hebben soms grote gevolgen. In het buitenland, maar ook in Nederland. Zo vielen buitenlandse hackers onder meer ziekenhuizen en de Rotterdamse haven aan. Wat kan Nederland met andere landen doen om escalatie te voorkomen? Daarover gaat dit rapport. Lees meer

Wat kan er gebeuren als de samenleving preventie van ziektes vóór alles plaatst?
Nederland gaat in gesprek over de vraag of we het erfelijk DNA van embryo’s aan mogen passen. In het rapport dat we hiervoor schreven, laten we zien dat de keuzes die daarover gemaakt worden brede gevolgen kunnen hebben. Voor ouders, kinderen en samenleving. Nu en in de toekomst. Welke dilemma’s roept dit op? Daarvoor hebben we 4 scenario’s geschreven. In dit eerste scenario is uitgegaan van een langzame ontwikkeling van de technologie en een cultuur waarin preventie van ziektes een belangrijk aspect is in de praktijk van voortplanting en zwangerschap. Lees meer

Nederlanders stellen voorwaarden aan gebruik sensoren door politie
Hoe veiliger Nederlanders een situatie inschatten, en hoe minder openbaar een ruimte is, des te meer ze het gebruik van sensoren, zoals bodycams door de politie, afkeuren. Andersom vinden ze het gebruik van sensoren door de politie acceptabel naarmate een situatie in de publieke ruimte druk of onveilig is. Wel moet dan de samenleving betrokken zijn bij de manier waarop dat gebeurt, en het moet transparant gebeuren. Lees meer

Los het tekort aan eicellen niet op met schimmige handel
Een artikel van onderzoeker en themacoördinator Petra Verhoef in Podium voor Bio-ethiek. In Nederland is er een tekort aan gedoneerde eicellen. De wettelijke kaders voor donatie en toepassing van IVF maken het ontvangen van eicellen bovendien moeilijk. Commerciële partijen in het buitenland spelen hierop in. Daar hangt een flink prijskaartje aan - een vrouw is al gauw 15 tot 20.000 euro kwijt aan zo'n 'eiceltrip'. Lees meer

Hybride aardappel biedt kansen voor Nederland
Iedere Nederlander eet per jaar zo’n tachtig kilo aan aardappelen en aardappelproducten. Vroeger was dat nog meer, maar wereldwijd neemt het belang van de aardappel als voedselgewas juist toe. ‘De hybride aardappel kan een bijdrage leveren aan de maatschappelijke uitdagingen van wereldvoedselzekerheid en duurzaamheid’, zegt Rosanne Edelenbosch, onderzoeker bij het Rathenau Instituut. Lees meer

Tijd voor een ‘reality check’: nieuw onderzoek naar virtual en augmented reality
De virtuele en de fysieke wereld zijn aan het versmelten. We breiden de fysieke wereld virtueel uit met behulp van Augmented Reality (AR) en creëren realistische en meeslepende werelden in Virtual Reality (VR). Deze technologieën worden steeds toegankelijker en bieden veel mogelijkheden voor verschillende maatschappelijke domeinen. Maar is de samenleving voldoende voorbereid op het gebruik van AR en VR? Daar gaat het Rathenau Instituut de komende maanden onderzoek naar doen. Want het is hoog tijd voor een reality check. Lees meer

Hoe we onze tanden kunnen zetten in het wereldvoedselvraagstuk
De voorspelling is dat we in 2050 met 9 miljard andere mensen de wereld delen. Een hoop mensen, die allemaal eten nodig hebben. Hoe voorkomen we voedselschaarste en zorgen we dat iedereen genoeg te eten heeft? Welke oplossingen zijn er, en bestaan er oplossingen die we eigenlijk niet zouden moeten willen? Lees meer

Data voor de natuur
Het behoud en het stimuleren van natuur en biodiversiteit is een belangrijke taak van provincies. De provincie treedt op als gebiedsregisseur en zet voor dit doel onder meer middelen in als grondverwerving, financiering of planologische en wettelijke bescherming. Ook vergaart de provincie, samen met anderen, kennis over de diverse aspecten van de natuur. Data en nieuwe technologieën lijken hiervoor een veelbelovend middel. Om een indruk te krijgen van die ontwikkelingen, spraken we voor het rapport 'Data doorzien - Ethiek van de digitale transitie in de Nederlandse provincies' met Nico Jonker, beleidsmedewerker natuur bij de provincie Noord-Holland. Lees meer

Rapport
Virtual reality (VR) staat op het punt van doorbreken bij het brede publiek. Wetenschappers, technologiejournalisten, maar ook de sector zelf, zijn bezorgd over het gebruik van VR door consumenten. Deze zorgen gaan over sociale relaties, maar betreffen ook lichamelijke, mentale en juridische effecten. In ons rapport 'Verantwoord virtueel. Bescherm consumenten in virtual reality' gaan we hier op in. Lees meer

Video 
Maatschappelijke vraagstukken vragen om ontwikkeling van nieuwe kennis. Hoe zorgen we voor gezonde en betrouwbare kennisecosystemen waarin de juiste kennis tot stand kan komen? Bekijk de gehele video

Health-apps: data in gebruik
Als je gebruik maakt van een health app is het belangrijk om te weten wíe iets heeft bedacht en wáarom. De volgende stap is om te ontdekken wat de achterliggende belangen van de app zijn. Dit heeft namelijk allemaal invloed op de tips en adviezen die jij via deze app krijgt. Zo pak je écht regie op je gezondheid. Lees meer

Workshop
Als onderdeel van het seminar 'Man-Machine & Values' organiseren Tilburg University en het Rathenau Instituut een workshop. Deze wordt gegeven door prof. dr. ir. Rinie van Est, onderzoekscoördinator bij het Rathenau Instituut en hoogleraar aan de TU Eindhoven, samen met dr. Jurgen Goossens. De workshop gaat in op het gebruik van algoritmes en kunstmatige intelligentie door overheden bij het nemen van beslissingen. Wat zijn de voordelen en hoe beschermen of realiseren we belangrijke waarden? De workshop biedt deelnemers de mogelijkheid om zelf een impactbeoordeling te ontwerpen. Deze impactbeoordeling kan dienen als instrument om beter te bepalen wat de voordelen zijn van algoritmes die overheden toepassen bij het nemen van beslissingen en hoe belangrijke waarden beter beschermd of gerealiseerd kunnen worden. Lees meer

‘Hey Google, wat weet jij van mij?’
Spraakassistenten Alexa, Siri en Google Assistant komen in rap tempo onze woonkamers binnen. De luisterende en sprekende digitale assistenten veranderen onze interactie met de digitale wereld. Die wordt intuïtiever en ‘natuurlijker’, omdat we met deze spraakassistenten kunnen praten. De computer, in de vorm van een smartspeaker, gaat zo steeds meer op ons lijken. Maar wat betekent dat? Weten we straks nog wel ‘wie’ we aan de lijn hebben? Wie luistert er mee en wie bepaalt het antwoord? Daar gaat het Rathenau Instituut de komende maanden onderzoek naar doen. Lees meer

Factsheet
Nederlandse universiteiten hebben een relatief hoog aandeel tijdelijke medewerkers in vergelijking met het Europees gemiddelde, vooral in de fase na de promotie. Onderling varieert het aandeel tijdelijke contracten bij universiteiten sterk. Dat geldt met name voor docenten en universitair docenten. Dit blijkt uit een nieuw onderzoek van het Rathenau Instituut. Lees meer

Webinar
Digitalisering inzetten voor de lokale democratie, hoe doe je dat? De Vereniging van Griffiers vroeg het Rathenau Instituut mee te denken. Bekijk de webinar hier of lees onze publicatie 'Griffiers en digitalisering' en 'Waardevol digitaliseren'.

Rapport #LivingLabs
okale living labs en proeftuinen kunnen het experiment ontstijgen door vanaf het begin rekening te houden met verdienmodellen, wetten en de voorkeuren en de belangen van burgers. Dat blijkt uit het rapport 'Voorbij lokaal enthousiasme'van het Rathenau Instituut. Lees het rapport

Blogserie 'Gezonde Bytes'
In de blogserie ‘Gezonde Bytes’ onderzoeken we hoe kunstmatige intelligentie (AI) verantwoord voor onze gezondheid wordt ingezet. In dit derde deel vertellen Dirk Lukkien en Henk Herman Nap, senior onderzoekers bij Vilans, over het belang van uitwisseling van kennis en ervaring. Vilans is een kennisorganisatie voor langdurige zorg. AI kan de langdurige zorg verbeteren, maar daarvoor is het nodig dat zorgprofessionals samenwerken en hun ervaringen delen. Lees meer

Wezenlijk Anders
Het combineren van dierlijk en menselijk celmateriaal voor onderzoek kan in de toekomst mogelijk helpen bij het testen van medicijnen, kweken van menselijke organen en de behandeling van ziekten. Onderzoek met mens-diercombinaties is op dit moment niet duidelijk gereguleerd. Het Rathenau Instituut droeg bij aan een advies van de Gezondheidsraad voor zorgvuldige regulering en toetsing. In dit rapport schetst het Rathenau Instituut de overwegingen die een rol spelen in de maatschappelijke discussie rond het thema mens-diercombinaties. Aan de hand van zes lessen wordt uitgelegd hoe een brede maatschappelijke dialoog kan worden gevoerd, die nodig is voor passend beleid. Lees meer

Video
Kennis is niet meer voorbehouden aan aangewezen experts. Met digitale toegang tot kennis en informatie en eindeloze mogelijkheden om eigen inzichten en opvattingen te verspreiden, verplaatst het politieke en maatschappelijke debat zich. Dat dwingt experts, kennisinstellingen en overheden nieuwe vormen te vinden om op verantwoorde wijze kennis voor beleid te ontwikkelen. Bekijk de video

Hoe spelen evaluaties een rol in kennis voor beleid?
In de blogserie 'Hoe komen ministeries aan kennis?' doen we onderzoek naar de vraag hoe ministeries organiseren dat ze tijdig over de juiste kennis beschikken voor beleid. In het zesde deel bespreken we de manier waarop ministeries beleid evalueren. Elk ministerie voert met enige regelmaat beleidsevaluaties uit. Deze dienen doorgaans twee doelen. Aan de ene kant om verantwoording af te leggen over de inzet van publieke middelen voor een specifieke maatregel of een beleidsdomein. En aan de andere kant om te leren over de werking van gevoerd beleid. Lees meer.

Blogserie
Hoe zetten we AI verantwoord in voor onze gezondheid? Lees hier het perspectief van Ron Roozendaal, directeur informatiebeleid bij het ministerie van VWS. Lees meer

Toekomstscenario over het aanpassen van erfelijk DNA van embryo's
Zouden we het DNA van embryo’s moeten willen aanpassen? En onder welke voorwaarden? Lees het artikel '2039: Nederland zegt ‘nee’ tegen het aanpassen van embryo-DNA' waarin een mogelijk toekomstscenario wordt beschreven uit ons rapport 'In gesprek over het aanpassen van erfelijk DNA van embryo’s'. Lees meer